نقش«محمدجوادظریف در قطعنامه ۵۹۸»آتش بس پایان جنگ عراق
محمدجوادظریف و دکترعلی اکبرولایتی
محمد جواد ظریف معاون راهبردی رییس جمهور با انتشار کلیپی در اینستاگرام، تصاویری از هم نشینی خود با علی اکبر ولایتی از گذشته تا حال منتشر کرده است.
محمد جواد ظریف معاون راهبردی رییس جمهور با انتشار کلیپی در اینستاگرام نوشت:
۳۶ سال پیش در چنین روزهایی پس از ۶ سال خدمت به عنوان کارمند محلی در نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، مشاور دکتر ولایتی و دیپلمات رسمی وزارت امور خارجه شدم.
محمدجوادظریف:ریگان رئیس جمهورشد،من درآمریکا دانشجوبودم.
محمدحسین امیرعبداللهیان،علی اکبرصالحی، علی باقری کنی، سیدعباس عراقچی،دکترمسعودپزشکیان،کمال خرازی،منوچهرمتکی، محمدجوادظریف /مراسم معارفه عراقچی، وزیر خارجه کابینه دکترپزشکیان(۶ شهریور ۱۴۰۳)
ظریف نوشت:در چهار دهه گذشته همواره از محبت، راهنمایی و حمایت جناب آقای دکتر ولایتی، مشاور بینالملل مقام معظم رهبری، بهره مند بودهام. از خداوند متعال سلامتی و طول عمر با عزت برای ایشان مسئلت دارم.
«سیدعباس عراقچی»(وزیرامورخارجه)،«محمدجوادظریف»(معاون راهبردی کابینه دکترپزشکیان) وسرداراسماعیل قاآنی(فرمانده لشکرقدس)همایش بینالمللی مکتب نصرالله(۱۹ آبان ۱۴۰۳)
محمدجوادظریف،علی اکبرولایتی،سیروس ناصری،حسن روحانی
جان کری وسالیوان ومحمدجوادظریف
ازچپ:محمدجوادظریف، دکترعلی اکبرولایتی
حجت الاسلام حسن روحانی،دکترعلی اکبرولایتی،محمدجوادظریف
محمدجوادظریف،علی اکبرولایتی،کمال خرازی وآیت الله محمدی گلپایگانی
«محمدجوادظریف»و«علی اکبرولایتی»
«محمدجوادظریف»،«دکترعلی اکبرولایتی»و«دکترمسعودپزشکیان»
«دکترعلی اکبر ولایتی»و دکترمحمدجوادظریف»
«محمدجوادظریف » و «سیدصادق خرازی»نیویورک
محمدجوادظریف وحجت الاسلام سیدمحمدخاتمی
محمدجوادظریف:(عیادت آیت الله سیدعلی خامنه ای)۱۷ شهریور ۱۳۹۳
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:مسئولین جنگ(درطول ۸ سال دفاع مقدس)چه کسانی بودند؟
مسئول تبلیغات جبهه و جنگ: حجت الاسلام سیدمحمدخاتمی
فرمانده کل سپاه : محسن رضایی
مسئول دارایی جبهه ها کشور: میرحسین موسوی(نخست وزیر)
جانشین فرمانده کل قوا : اکبرهاشمی رفسنجانی
منبع سرمقاله روزنامه جوان(۱ مهر ۱۳۹۳)
متأسفانه دریکی ازبرنامه های تلویزیونی(نگاتیو) که در نیمه های شب ازشبکه «مستند»پخش می شود،مجری با میهمان برنامه(احتمالاً آقای بختیاری بود) باطرح این سؤال:آقای هاشمی رفسنجانی درجبهه ها چکاره بود؟
با نشان دادن فیلمی ازصحنه های اتاق فرماندهی جنگ(چندنفرنشسته بودند،یکی ازآنهاآقای هاشمی رفسنجانی بود)گفت:ایشان به جبهه ها می آمدند..این جملات درتخفیف آن مرحوم(هاشمی)نگفتند که آقای هاشمی «جانشین فرمانده کل قوا»بودند، این پاسخ مجری، طوری بودکه انگار یک طلبه ای بوده که برای تبلیغ درجبهه هاحضورداشته است!.
تسنیم (۱۲ خرداد ۱۳۹۹)ازچرایی حکم امام خمینی برای هاشمی رفسنجانی اینگونه نوشت:
هاشمی رفسنجانی زمانی به این سمت منصوب شد که چند ماه پیش از آن، قطعنامه ۵۹۸ از سوی شورای امنیت سازمان ملل صادر شده بود، اما ایران به دلایلی از پذیرش آن خودداری کرده بود. از سوی دیگر ارتش بعث عراق از لاک دفاعی بیرون آمده و سیاست تهاجمی اتخاذ کرده بود. در این راستا توانسته بود در ماههای فروردین و خرداد مناطق عملیاتی فاو و شلمچه را که ایران در عملیاتهای والفجر هشت و کربلای پنج در سالهای ۶۴ و ۶۵ به تصرف خود درآورده بود، از تسلط ایران درآورد و نیروهای ایرانی را مجبور به خروج از آن مناطق کند.
هاشمی رفسنجانی ومحسن رضایی(اتاق فرماندهی)جبهه
چند ماه پس از اینکه هاشمی رفسنجانی با حکم امام خمینی به جانشینی فرمانده کل قوا منصوب شد، قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران پذیرفته شد. ایران تا آن زمان قطعنامه ۵۹۸ را نه رد کرده بود و نه پذیرفته بود. ایران آن قطعنامه را نسبت به قطعنامههای دیگر مثبت میدانست، اما به دنبال تغییر در ترتیب بندهای آن بود.
تاخیر یک ساله ایران در پذیرش قطعنامه ۵۹۸
ایران در زمان تصویب قطعنامه ۵۹۸ در موضع قدرت بود؛ چرا که به تازگی عملیات پیروز کربلای ۵ را اجرا کرده بود و شبه جزیره فاو، جزایر مجنون جنوبی و شمالی و بخش عمدهای از شلمچه را در دست داشت. ایران این مناطق را در عملیاتهای خیبر، والفجر هشت و کربلای 5 طی سالهای ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۵ به تصرف خود درآورده بود. ضمن اینکه ایران در مناطق مرزی، آرایش نظامی مناسبی داشت و توانسته بود در آن مناطقی که خطوط مرزی علیه ایران بود، با تصرف ارتفاعات و مناطق استراتژیک وضعیت مطلوبی را ایجاد کند.
«سردارمحمداسماعیل کوثری»(جانشین قرارگاه ثارالله )
«بند اول قطعنامه ۵۹۸» به موضوع بازگشت به مرزهای بینالمللی اختصاص داشت. در این بند آمده بود: «ایران و عراق یک آتش بس فوری را رعایت کرده، به تمام عملیات نظامی در زمین، دریا و هوا خاتمه داده و تمام نیروهای خود را بدون درنگ به مرزهای شناختهشده بین المللی بازگردانند.»
عراق مناطق مهم و استراتژیک چندانی از ایران در دست نداشت، اما در مقابل ایران بخشهای بزرگی از خاک عراق را در تصرف خود داشت. بنابراین این بند به ضرر ایران و به نفع عراق بود. عراق به راحتی و بدون اجرای عملیات و پرداخت هزینهای، مناطق تصرف شده را پس میگرفت. در واقع بند اول قطعنامه آنچه را که ایران به خاطر آن جنگ را ادامه داده بود، از دست او خارج میکرد. ایران جنگ را پس از فتح خرمشهر ادامه داد تا چیزی به دست بیاورد و در مذاکرات از آن بهرهبرداری و استفاده کند.
توضیحات نگارنده-پیراسته فر:تیم مذاکرهکننده (قطعنامه ۵۹۸)که درموردپایان جنگ ۸ساله ایران وعراق(آتش بس تیر ۱۳۶۷) درسازمان ملل به سرپرستی دکتر ولایتی مذاکره می کرد
ردیف جلو از سمت چپ،بترتیب: عباس ملکی (دبیر هیأت)، حسن روحانی (رئیس وقت کمیسیون دفاع مجلس و عضو شورایعالی دفاع)، سیروس ناصری (نماینده وقت ایران در دفتر سازمان ملل متحد در ژنو)، علیاکبر ولایتی (وزیر وقت امور خارجه و رئیس هیأت)، محمدجواد ظریف (دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه)، مرحوم حسن حبیبی (وزیر وقت دادگستری)، سید محمدحسین لواسانی (معاون وقت بینالملل وزارت امور خارجه)، علی شمس اردکانی (دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه و نماینده سابق ایران در سازمان ملل متحد)،پس از مدتی آقای دکتر جواد لاریجانی مسئولیت مذاکرات را بر عهده گرفتند.
اجرای بندهای قطعنامه ترتیبی بود؛ یعنی ابتدا باید دو کشور به مرزهای بینالمللی بازمیگشتند، سپس در مورد موضوعات دیگر مانند تعیین متجاوز و دریافت غرامت اقدام میشد. درخواست ایران، تغییر در ترتیب بندهای قطعنامه بود و تقاضا داشت که موضوع تعیین متجاوز بند اول قطعنامه باشد.
محسن رضایی(فرمانده سپاه)،هاشمی رفسنجانی(رئیس جمهورایران ونماینده امام خمینی درجنگ)،محسن رفیقدوست(وزیرسپاه)
بنابراین ایران علیرغم اینکه درخواستهایش در نظر گرفته نشده بود، اما از قطعنامه ۵۹۸ استقبال کرد. تنها درخواستش هم این بود که بندهای قطعنامه جابجا شود که این درخواست نیز به دلیل آغاز مجدد سیاست تهاجمی عراق، مورد قبول شورای امنیت سازمان ملل قرار نگرفت.
دلیل اصرار ایران بر تغییر بندها این بود که اجرای بندها ترتیبی بود و مهمتر از همه اینکه اجرای بندها ضمانتی نداشت؛ یعنی معلوم نبود که پس از بازگشت ایران به مرزهای بینالمللی، آیا سازمان ملل حاضر خواهد شد که صدام را به عنوان متجاوز معرفی کند یا اینکه او را مجبور به پرداخت غرامت سازد و اینکه آیا اساساً سازمان ملل توانایی وادار کردن عراق به پرداخت غرامت را دارد یا اینکه صرفاً توصیه خواهد کرد؟
به هر حال ایران حاضر بود تمام آن مناطقی را که در عملیاتهای بزرگ و طی چند سال به دست آورده بود را به صدام بدهد، اما در قبالش سازمان ملل، صدام را به عنوان آغازگر جنگ معرفی کند که سازمان ملل و شورای امنیت این کار را هم نکردند. در نتیجه ایران که در موضع برتری قرار داشت، قطعنامه ۵۹۸ را در سال ۱۳۶۶ نپذیرفت.
تسنیم درادامه نوشت:البته در سال ۱۳۶۷ و زمانی که ایران قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفت، دیگر چیزی برای از دست دادن نداشت و در نتیجه ایران مجبور شد قطعنامه را بپذیرد.
در سال پایانی جنگ قدرت نظامی عراق با کمک کشورهای غربی، عربی و شوروی به شدت افزایش پیدا کرد و نیروهای مسلح ایران نیز در تامین نیروی انسانی و هزینه جنگ در تنگنا بود، در نتیجه مناطق تصرف شده یکی پس از دیگری سقوط کرد و صدام موفق به بازپسگیری آنها شد. بنابراین در تیر ماه سال ۱۳۶۷ ایران به نقطهای رسید که در سال ۱۳۶۶ با پذیرش قطعنامه به آن نقطه میرسید.
ازراست:محمدحسین امیرعبداللهیان،علی اکبرصالحی، علی باقری کنی، سیدعباس عراقچی،دکترمسعودپزشکیان،کمال خرازی،منوچهرمتکی، محمدجوادظریف /مراسم معارفه عراقچی، وزیر خارجه کابینه دکترپزشکیان(۶ شهریور ۱۴۰۳)
«ایران در ۲۷ تیر ۱۳۶۷ قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفت»
به عقیده محسن رضایی فرمانده وقت سپاه تیر ماه سال ۱۳۶۷ نسبت به قبل و بعد از آن تاریخ، بهترین زمان برای پذیرش قطعنامه بود. او میگوید: «اگر قطعنامه پذیرفته نمیشد، عراق به کرمانشاه و خرمشهر وارد میشد و هیچوقت قطعنامه ۵۹۸ را نمیپذیرفت و آنها قطعنامه ۵۹۹ را به ایران تحمیل میکردند که در آن قطعنامه امتیازات بزرگی را از ایران میگرفتند.»
واکنش فرمانده سپاه به حکم آیت الله هاشمی رفسنجانی
تسنیم نوشت:«سردارمحسن رضایی»(فرمانده وقت سپاه) در واکنش به انتصاب هاشمی گفت: «امید است، این حسن انتخاب و تفویض اختیارات در بسیج امکانات کشور در امر جنگ و ایجاد وحدت بین نیروهای بسیج که جزو آرزوهای دیرینه رزمندگان است، شوری نوین برای سرکوبی هرچه سریعتر متجاوز در میدان نبرد ایجاد نماید.»
سردارسیدرحیم صفوی،محمدجوادظریف
هاشمی نیز موضوع اصلی این حکم را این دانست که "باید از امکانات نیروهای مسلح برای جنگ و دفاع بهتر استفاده شود که بهخاطر چندگانگی نیروهای مسلح، از امکانات بهخوبی استفاده نمیشود." هاشمی در خطبههای نمازجمعه تهران هم گفت: «این بار ما نیاز داریم، وضعیت را جدیتر بگیریم که این کار را شروع کردهایم.»
نخست وزیر(موسوی)رئیس ستاد فرماندهی کل قوا
در این راستا برای هماهنگی بیشتر بین ارتش و سپاه و استفاده از قدرت دولت و مجلس برای اداره جنگ، ستاد کل فرماندهی کل قوا تشکیل شد. در این تشکیلات، پس از ۲۳ روز، نخستوزیر به عنوان «رئیس ستاد فرماندهی کل قوا» و برخی از وزرای دولت به عنوان معاونتهای تخصصی انتخاب شدند.او با امام خمینی در ۱۵ خرداد ۱۳۶۷ ملاقات کرد و آخرین وضعیت جبهههای جنگ را برای رهبری انقلاب توضیح داد. در این جلسه عزم امام خمینی بر ادامه جنگ بود.
بشاراسد(رئیس جمهورسوریه)،سیدحسن نصرالله(رهبرمقاومت لبنان) وهاشمی رفسنجانی(رئیس جمهورایران)
«امام خمینی تا آخرین روزهای جنگ تحمیلی تصمیم به ادامه جنگ داشتند»
اما از آنجایی که ایشان(نخست وزیر) به نظرات مسئولان کشور بهویژه مسئولان نظامی ارتش و سپاه که آنها را "خبرگان جنگ" مینامیدند، توجه بسیار زیادی داشتند و تصمیمات خود درباره جنگ را با توجه به نظرات کارشناسی مسئولان دلسوز نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی اتخاذ میکردند.
چراامام خمینی قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفت؟
تسنیم نوشت: امام خمینی ادامه جنگ را برای رسیدن به پیروزیهای مشخص، منطقی میدانستند، اما زمانی که دیگر احساس کردند "ارتش اسلام به این زودیها هیچ پیروزی به دست نخواهد آورد" با «آتشبس» موافقت فرمودند و «قطعنامه ۵۹۸ »را پذیرفتند.
به هرحال برخی بدون توجه به اینکه هاشمی از میانه جنگ تحمیلی به عنوان فرماندهی عالی جنگ در صحنه سیاسی - نظامی جنگ حضور داشت، انتصاب او به جانشینی فرماندهی کل قوا را به تغییر به منظور آماده شدن برای نوعی مصالحه تعبیر کردند. عراقیها هم انتصاب هاشمی را به منزله تلاش ایران برای صلح ارزیابی کردند.
«محمد درودیان»(پژوهشگرجنگ)می گوید: "تغییرات حاصله و از جمله تشکیل ستاد کل قوا، گرچه مهم و موثر بود، ولی باتوجه به اوضاع سیاسی - نظامی و شرایط هنگام تشکیل و نیز تاخیری که در فعال کردن آن به وجود آمد، بیشتر در اداره و هدایت اوضاع سیاسی - نظامی و فراهم ساختن زمینههای صلح موثر واقع شد تا اینکه بتواند شرایط ادامه جنگ را تامین کند."
هریهودی(صهیون) ویا آمریکایی در هرکجای جهان کشته شود ، انگشت اشاره بسوی ایران است.
قتل «خاخام زوی کوگان»(نماینده جنبش یهودی چاباد در امارات)
قتل در شهر«العین»(امارات) و«دستگیری در ترکیه» اتفاق افتاد و۳مظنون تحویل امارات شدند.
از زمان ناپدید شدن در روز پنجشنبه، ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴(۱ آذر ۱۴۰۳) مقامات اماراتی در جستجوی خاخام زوی کوگان، بودند اولین انگشت اتهام بسوی ایران بود،بدون هیچ سندومدرکی ادعاکردندکه عواملی از ازبکستان برای ایران کار می کند، اما صبح روز یکشنبه ۲۴ نوامبر ۲۰۲۴(۴ آذر ۱۴۰۳) پس از پیدا شدن جسد کوگان، معلوم شد که قاتلان به ترکیه گریختند.به دنبال پیدا شدن جسد «زوی کاگان» (خاخام اسرائیلی-مولداویایی) که در امارات متحده عربی ناپدید شده بود، ایران هر گونه ارتباط در این قتل را رد کرد و آمریکا نیز از همکاری نزدیک با اسرائیل و امارات در پیگیری این پرونده خبر داد.
رادیوفردا نوشت:«شان ساوت» (سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید) در بیانیهای که بامداد دوشنبه پنجم آذر منتشر شد قتل این خاخام را به شدت محکوم کرد و آن را «جنایت هولناک علیه همه کسانی که از صلح، مدارا و همزیستی دفاع میکنند» خواند.
این مقام کاخ سفید همچنین تصریح کرد که واشینگتن در هماهنگی نزدیک با مقامات اسرائیل و امارات متحده عربی پیگیر این رخداد است «و ما همه اشکال حمایتی مناسب را ارائه کردهایم».
سفارت جمهوری اسلامی ایران در «ابوظبی» گزارشهای منتشر شده درباره دست داشتن تهران در قتل این خاخام را «قاطعانه» رد کرد.
این سفارت در پاسخی که به خبرگزاری رویترز ارسال کرد گفت: «ما ادعاهای مطرح شده مبنی بر مداخله ایران در قتل این فرد را قاطعانه رد میکنیم».
این نخستین واکنش ایران به گزارشها درباره مفقودی و سپس «قتل خاخام زوی کوگان» است.
پیشتر رسانههای اسرائیلی گزارش داده بودند که نهادهای اطلاعاتی این کشور احتمال میدهند که عوامل قتل زوی کوگان «چند شهروند ازبکستان که ایران آنها را اجیر کرده بود» هستند.
در همین حال وزارت کشور امارات روز یکشنبه از بازداشت سه نفر در این پرونده خبر داد.
بیانیه امارات، که در آن همچون بیانیه قبلی به ملیت اسرائیلی این خاخام اشارهای نشده، جزئیاتی در مورد مظنونان و اینکه آیا آنها متهم شدهاند یا خیر ذکر نکرده است.
وزارت کشور امارات در عین حال تاکید کرده است که از «تمام قدرتهای قانونی خود برای پاسخ قاطع و بدون اغماض به هرگونه اقدام یا تلاشی که ثبات اجتماعی را تهدید کند، استفاده خواهد کرد».
بنابر این گزارش، این خاخام دو تابعیتی با گذرنامه مولداویایی خود وارد امارات شده و در این کشور اقامت داشته است.
از سوی دیگر دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، قتل زوی کوگان را یک اقدام «تروریستی یهودستیزانه» خواند و اعلام کرد که این کشور هر کاری که میتواند انجام خواهد داد تا عوامل آن را به دست عدالت بسپارد.
خاخام به امارات«خاخام لوی دوچمن» با خاخام های جامعه دبی، خاخام مندل بلاو و خاخام مندل دوچمن، با ماتزا در کفار چاباد، اسرائیل در ۲۱ مارس ۲۰۲۲ عکس می گیرند.
به گفته وزارت خارجه اسرائیل، پس از انتشار خبر ناپدید شدن زوی کوگان همه نهادهای اسرائیلی در تحقیقات شرکت داشتند و گمان میرود که او آخرین بار در یک فروشگاه کوشر [مواد غذایی حلال در یهودیت] در دبی دیده شده است.
این خاخام ۲۸ ساله و عضو سازمان «خباد»(چاباد) روز پنجشنبه ناپدید شد و خبر کشف جسد او روز یکشنبه گزارش شد.
«خباد»(چاباد) یک سازمان خیریه یهودیان بنیادگرا است که در کشورهای مختلف جهان فعالیتهای خیریه و رفاهی برای یهودیان انجام میدهد.
سابقه حضور خباد در امارات به بیش از یک دهه پیش بازمیگردد اما از چهار سال پیش و به دنبال توافق عادیسازی روابط امارات و اسرائیل که باعث افزایش چشمگیر گردشگران اسرائیلی در این کشور شد فعالیتهای خیریه خباد به یهودیان امارات گسترش یافت./پایان گزارش فردا.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:جسد «خاخام زوی کوگان»(نماینده جنبش چاباد) در«امارات» پیدا شد
از زمان ناپدید شدن وی، در روز پنجشنبه، ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴(۱ آذر ۱۴۰۳) مقامات اماراتی در جستجوی خاخام زوی کوگان، نماینده جنبش چاباد در امارات بودند و به مقامات اسرائیلی اطلاع دادند ،ادعاشدکه این قتل ممکن است توسط سلولی از شهروندان ربوده شده باشد. ازبکستان برای ایران کار می کند، اما معلوم شد، صبح روز یکشنبه(۲۴ نوامبر ۲۰۲۴(۴ آذر ۱۴۰۳)، پس از پیدا شدن جسد کوگان، قاتلان به ترکیه گریختند.
«زوی کاگان» خاخام اسرائیلی،دستیار «خاخام لوی دوچمن»(خاخام ارشد امارات متحده عربی) و «رئیس جنبش چاباد» است.
جنبش «چاباد» در تماس تلفنی وب سایت «الحره» از ارائه هرگونه اطلاعات یا جزییات کلی درباره کوگان یا جنبش خودداری کرد.
خاخام لوی دوچمن
«خاخام لوی دوچمن»(الحاخام لیفی دوشمان)
به گزارش یدیعوت آحارونوت، کوگان اوایل این هفته به همراه دوشمن به اسرائیل سفر کرد و در آنجا با یوسی شلی، سفیر جدید اسرائیل در امارات در دفتر نخست وزیری دیدار کرد.
او افزود که این دو مرد روز چهارشنبه به امارات بازگشتند که آخرین باری بود که کوگان دیده شد.
اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهور اسرائیل گفت: از کشته شدن فرستاده چاباد در امارات شوکه و دردناک هستم. برای توسعه جوامع مرفه در امارات و همه جا."
هرتزوگ از مقامات امارات متحده عربی برای اقدام سریع آنها تشکر کرد و من مطمئن هستم که آنها برای به اجرا درآوردن تروریست های منفور به عدالت تلاش خواهند کرد.
لاپید: ما در تحقیقات همکاری خواهیم کرد
یایر لاپید، رهبر مخالفان رژیم صهیونیستی نیز در واکنش به قتل خاخام کوگان گفت: این یک حادثه تروریستی ضدیهودی است و دو کشور برای تحقیق درباره قتل و محاکمه جنایتکاران همکاری خواهند کرد.
آویگدور لیبرمن، رئیس حزب «اسرائیل بیتنو» نیز به نوبه خود گفت: خاخام فقید زوی کوگان، فرستاده چاباد، در امارات متحده عربی به طرز وحشیانه ای به قتل رسید.
کاتز: اسرائیل آرام نخواهد شد و ساکت نخواهد ماند
علاوه بر این، اسرائیل کاتز وزیر دفاع گفت که قتل زوی کوگان فرستاده چاباد در امارات یک جنایت تروریستی بزدلانه و نفرت انگیز ضد یهود است. تا زمانی که مسئولین این اقدام جنایتکارانه بهای اقدامات خود را نپردازند، دولت اسرائیل آرام نخواهد شد و ساکت نخواهد ماند.
دری: من شدیداً از چاباد در جهان می خواهم که یهودیت را گسترش دهد
آریه دری، رهبر حزب شاس نیز به نوبه خود گفت: «خبر تلخ کشته شدن خاخام زوی کوگان، فرستاده چاباد در امارات متحده عربی، به دست تروریست های منفور را با شوک فراوان دریافت کردم. من صمیمانه به همسر و خانواده محترم ایشان تسلیت می گویم و از دستان فرستادگان چاباد در سراسر جهان که صادقانه برای گسترش یهودیت تلاش می کنند، تسلیت می گویم.
بنی گانتز وزیر دفاع پیشین اسرائیل تایید کرد که دو کشور برای تحقیق درباره قتل و محاکمه جنایتکاران همکاری خواهند کرد.
قاتلان خاخام زوی کوگان
مظنونان قتل خاخام یهودی درامارات: «اولیمپی توهیروویچ ۲۸ ساله»، «محمودجون عبدالرحیم ۲۸ ساله» و «عزیزبک کامیلوویچ ۳۳ ساله»اهل کشور ازبکستان هستند،هیچ اسناد وشواهدی، ارتباطی بین این حادثه و جمهوری اسلامی ایران کشف نشده است.
نشریه آمریکایی «والاستریتژورنال» در گزارشی به نقل از یک منبع ناشناس اما آگاه نوشت: «ترکیه سه شهروند ازبک متهم به قتل خاخام اسرائیلی-مولداوی را به امارات متحده عربی تحویل داده است.»
طبق گزارش این نشریه آمریکایی، مظنونان قتل کوگان «اولیمپی توهیروویچ، ۲۸ ساله، «محمودجون عبدالرحیم»، ۲۸ ساله و «عزیزبک کامیلوویچ»، ۳۳ ساله نام دارند.
جسد خاخام صهیونیستی روز یکشنبه در شهر العین امارات پیدا شد. مقامات اماراتی از دستگیری این سه مظنون در آخر هفته خبر دادند و روز دوشنبه با نمایش تصاویری از آنها با دستبند و صورت های پوشیده از نقاب سیاه، نام این افراد را اعلام کردند.
به اذعان والاستریتژورنال، با وجود ادعای مقامات اسرائیلی، هیچ ارتباطی بین این حادثه و جمهوری اسلامی ایران کشف نشده است.
مروری خواهیم داشت به همه استانداران گیلان وحواشی حکمرانان گیلان،اولین استاندار درانقلاب(حبیب الله داوران)که یک سال استانداربود،به شهید علی انصاری(تنهااستاندارشهیددرکشور) و به آخرین استاندارگیلان دررژیم پهلوی(سام)نیزپرداخته ایم.
استانداران گیلان بعدازپیروزی انقلاب ،اسامی+جدول
چگونگی شهادت «اولین استاندارشهید»علی انصاری(استاندارگیلان)رااز زبان شاهدصحنه خواهیدخواند،درادامه..ونیزبه «آخرین استاندار»رژیم شاه واستاندار«سام»خواهیم پرداخت.
نخستین استاندار گیلان ،دراولین سال پیروزی انقلاب «حبیبالله داوران»(متولد ۱۳۰۵تبریز) بود.
«مهندس علی انصاری»(استاندارگیلان) پس از یک سال و پنج ماه خدمت، در ۱۵ تیر ۱۳۶۰ (صبح چهارمین روز ماه رمضان۱۴۰۱ )درجلوی منزل مسکونی معاوش- خیابان لاکانی رشت -هنگامیکه عازم محل کاربودند به همراه معاونش(نورانی)ترورشدندو به شهادت رسیدند.
« داوران »دکتری داروسازی در سال ۱۳۳۷ بهعنوان دبیر آموزش و پرورش رشت بود و در زمانوزارت «درخشش» ، مدیر کل آموزش و پرورش گیلان شد،سال ۵۶ از آموزش و پرورشبازنشسته شدامایک سال بعد از سوی «صدرحاج سید جوادی» وزیر کشور دولت بازرگان رسما اولیناستاندار گیلان شد.
حبیبالله داوران بعدازعمر« دولت موقت»استعفادادکه در ۱۵ بهمن با استعفای او موافقت شد.
اولین استاندار انقلاب دردوم دی ۸۲ در تهران فوت کرد.
استانداران گیلان
استانداران گیلان ازپیروزی انقلاب تاکنون-جدول
ردیف | نام | شروع به کار | پایان خدمت | مدت خدمت | دولت | توضیحات |
۱ | حبیبالله داوران | ۲۷ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۰ بهمن ۱۳۵۸ | ۱ سال | بازرگان | |
۲ | علی انصاری | ۱۰ بهمن ۱۳۵۸ | ۱۵ تیر ۱۳۶۰ | ۱ سال و ۵ ماه | بنی صدر | |
۳ | نصرت الله شادنوش | ۲۲تیر ۱۳۶۰ | ۱۱ اسفند ۱۳۶۰ | ۷ ماه و ۲۶ روز | رجایی | |
۴ | علی فرهمندزاد | ۱۲ اسفند۱۳۶۰ | ۱۵ مرداد ۱۳۶۲ | ۱سال و ۵ ماه | موسوی | |
۵ | علیاکبر رحمانی | ۱۶مرداد۱۳۶۲ | ۸فروردین۱۳۶۶ | ۳ سال و ۸ ماه | موسوی | |
۶ | حمید حاجیعبدالوهاب | ۹ فروردین ۱۳۶۶ | ۱۰ آبان ۱۳۶۸ | ۲سال و۷ ماه | موسوی | |
۷ | علیرضا تابش | ۱۰آبان۱۳۶۸ | ۱۳تیر۱۳۷۱ | ۳سال و ۸ ماه | هاشمی | |
۸ | علیاکبر طاهایی | ۲۸تیر۱۳۷۱ | ۱۸بهمن ۱۳۷۶ | ۵ سال و ۶ ماه | هاشمی | |
۹ | علی صوفی | ۱۹ بهمن ۱۳۷۶ | ۲۰مرداد ۱۳۸۰ | ۳سال و ۸ ماه | خاتمی | |
۱۰ | علی باقری | ۲۱مرداد۱۳۸۰ | ۳ مهر۱۳۸۰ | ۱ماه و ۱۳ روز | خاتمی | |
۱۱ | مسعود سلطانیفر | ۴مهر۱۳۸۰ | ۲۴ آبان ۱۳۸۴ | ۴سال و۲۰روز | خاتمی | |
۱۲ | علی عبداللهی | ۲۵ آبان ۱۳۸۴ | ۱۷شهریور ۱۳۸۶ | ۱سال و ۱۰ ماه | احمدی نژاد | |
۱۳ | روحالله قهرمانی چابک | ۱۸شهریور۱۳۸۶ | ۱۴اسفند ۱۳۸۹ | ۳سال و ۵ ماه | احمدی نژاد | |
۱۴ | مهدی سعادتی | ۱۵ اسفند ۱۳۸۹ | ۱۲شهریور ۱۳۹۱ | ۱سال و ۶ ماه | احمدی نژاد | |
۱۵ | کیهان هاشم نیا | ۱۳شهریور۱۳۹۱ | ۲۴ مهر ۱۳۹۲ | ۱سال و ۱ماه | احمدی نژاد | |
۱۶ | محمدعلی نجفی | ۲۵مهر۱۳۹۲ | ۲۲شهریور۱۳۹۶ | ۳سال و۱۱ماه | روحانی | |
۱۷ | مصطفی سالاری | ۲ مهر ۱۳۹۶ | ۴تیر ۱۳۹۸ | ۱سال و ۹ ماه | روحانی | |
۱۸ | ارسلان زارع | ۵ تیر ۱۳۹۸ | ۶ آبان ۱۴۰۰ | ۲سال و۴ماه | روحانی |
شهید« علی انصاری» نخستین استاندار شهید کشور
دومین استاندار«مهندس علی انصاری» بودکه تحصیلکرده،امریکا بود.
«علی انصاری»متولد ۱۳۲۳ رودسر بودکه تاسوم دبیرستان درزادگاهش تحصیل کردوآنگاه، جهت ادامه تحصیل به تهران رفت و در دبیرستان نظام به تحصیل ادامه داد ،درکنکورشرکت کردو در رشته ریاضی دانشگاه تهران پذیرفته شدوواردمدرسه نظام(افسری) شد، در دوران تحصیل درماجرایی یک جنایتی به افسرمافوقش اعتراض می کندکه زمینه اخراجش فراهم می شود،پس ازچندباربازداشت وزندان ،به دلیل روحیه انقلابیگریش، نهایتاً خرداد ۴۲ از ارتش اخراج می شود.
استانداران گیلان دریک قاب
اماچون مهندس جوان اخراجی ازنخبه هابوده ،در کارشناسی ارشد شرکت کرد و قبول می شود ولی ساواک از ادامه تحصیل او ممانعت کرد وبرای ادامه تحصیل ،بناچارراهی خارج شدو آمریکا رابرای تحصیل برمی گزیند.
وبرای ادامه تحصیل ،بناچارراهی خارج شدو آمریکا رابرای تحصیل برگزید .
«علی انصاری»در آمریکا در دو رشته صنایع و ریاضی بطور همزمان شروع به تحصیل در رشته دکتری ریاضی نمود که در همان زمان در دانشگاه نیز به تدریس مشغول شد،
مهندس علی انصاری درامریکا نیزدست ازفعالیتهای انقلابی برنداشت،عضوانجمن اسلامی دانشجویان امریکا و کانادابود.
از راست نفر سوم:«دکتر حسن غفوریفرد»(استاندارخراسان)،«محمدعلی رجایی»(رئیس جمهور)، «آیتالله شیخ عباس واعظ طبسی»(تولیت آستان قدس رضوی)،«حجتالاسلام سیدعبدالکریم هاشمینژاد»(نماینده مشهددرمجلس شورای اسلامی)
در طول مدت حضور در آمریکا جهت سخنرانی به اکثر نقاط آمریکا مسافرت کرد و به دلیل دوستی نزدیکی که به شهید چمران داشت چندین بار به لبنان نیز سفر کرد.
در سال ۵۸ در حالی که درتدارک رساله دکتری خود بودبادعوت هم دانشگاهی اش(غفوری فرد) که برمسنداستانداری خراسان بود به ایران دعوت شد وبه سمت معاونت استاندارخراسان برگزیده شد.
«حسن غفوری فرد»(معاون رئیس جمهورهاشمی رفسنجانی)،«آیت الله صادق احسانبخش»(امام جمعه رشت)،«حجت الاسلام عبدالعظیم یکتا»(امام جمعه صومعه سرا)
«مهندس علی انصاری»درزمان وزارت هاشمی رفسنجانی-باتوصیه غفوری فرد به استانداری گیلان منصوب شد.
ردیف | نام | شروع به کار | پایان خدمت | مدت خدمت | دولت | توضیحات |
۱ | حبیبالله داوران | ۲۷ بهمن ۱۳۵۷ | ۱۰ بهمن ۱۳۵۸ | ۱ سال | بازرگان |
|
۲ | علی انصاری | ۱۰ بهمن ۱۳۵۸ | ۱۵ تیر ۱۳۶۰ | ۱ سال و ۵ ماه | بنی صدر |
|
۳ | نصرت الله شادنوش | ۲۲تیر ۱۳۶۰ | ۱۱ اسفند ۱۳۶۰ | ۷ ماه و ۲۶ روز | رجایی |
|
۴ | علی فرهمندزاد | ۱۲ اسفند۱۳۶۰ | ۱۵ مرداد ۱۳۶۲ | ۱سال و ۵ ماه | موسوی |
|
۵ | علیاکبر رحمانی | ۱۶مرداد۱۳۶۲ | ۸فروردین۱۳۶۶ | ۳ سال و ۸ ماه | موسوی |
|
۶ | حمید حاجیعبدالوهاب | ۹ فروردین ۱۳۶۶ | ۱۰ آبان ۱۳۶۸ | ۲سال و۷ ماه | موسوی |
|
۷ | علیرضا تابش | ۱۰آبان۱۳۶۸ | ۱۳تیر۱۳۷۱ | ۳سال و ۸ ماه | هاشمی |
|
۸ | علیاکبر طاهایی | ۲۸تیر۱۳۷۱ | ۱۸بهمن ۱۳۷۶ | ۵ سال و ۶ ماه | هاشمی |
|
۹ | علی صوفی | ۱۹ بهمن ۱۳۷۶ | ۲۰مرداد ۱۳۸۰ | ۳سال و ۸ ماه | خاتمی |
|
۱۰ | علی باقری | ۲۱مرداد۱۳۸۰ | ۳ مهر۱۳۸۰ | ۱ماه و ۱۳ روز | خاتمی |
|
۱۱ | مسعود سلطانیفر | ۴مهر۱۳۸۰ | ۲۴ آبان ۱۳۸۴ | ۴سال و۲۰روز | خاتمی |
|
۱۲ | علی عبداللهی | ۲۵ آبان ۱۳۸۴ | ۱۷شهریور ۱۳۸۶ | ۱سال و ۱۰ ماه | احمدی نژاد |
|
۱۳ | روحالله قهرمانی چابک | ۱۸شهریور۱۳۸۶ | ۱۴اسفند ۱۳۸۹ | ۳سال و ۵ ماه | احمدی نژاد |
|
۱۴ | مهدی سعادتی | ۱۵ اسفند ۱۳۸۹ | ۱۲شهریور ۱۳۹۱ | ۱سال و ۶ ماه | احمدی نژاد |
|
۱۵ | کیهان هاشم نیا | ۱۳شهریور۱۳۹۱ | ۲۴ مهر ۱۳۹۲ | ۱سال و ۱ماه | احمدی نژاد |
|
۱۶ | محمدعلی نجفی | ۲۵مهر۱۳۹۲ | ۲۲شهریور۱۳۹۶ | ۳سال و۱۱ماه | روحانی |
|
۱۷ | مصطفی سالاری | ۲ مهر ۱۳۹۶ | ۴تیر ۱۳۹۸ | ۱سال و ۹ ماه | روحانی |
|
۱۸ | ارسلان زارع | ۵ تیر ۱۳۹۸ | ۶ آبان ۱۴۰۰ | ۲سال و۴ماه | روحانی |
|
۱۹ | اسدالله عباسی | ۶ آبان ۱۴۰۰ | ۱۴ مهر ۱۴۰۳ | ۳سال | رئیسی |
|
۲۰ | هادی حق شناس | ۱۴ مهر ۱۴۰۳ | ؟ |
| پزشکیان |
|
پس از یک سال و پنج ماه خدمت، در ۱۵ تیر سال ۱۳۶۰ ( چهارمین روز ماه رمضان )درجلوی منزل مسکونی اش- خیابان لاکانی - به همراه معاونش وبدست منافقین به شهادت رسیدند.
استانداران گیلان
نقشه(استان گیلان)شهرها واستانهای همجوارگیلان
پس از شهادت علی انصاری، « نصرتالله شادنوش» به عنوان سرپرست استانداری انتخاب شد و ۷ ماه و ۲۶ روز در این سمت بود .
چهارمین استاندار:«علی فرهمندزاد» در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۶۰ به این سمت برگزیده شد.
«فرهمندزاد» از دوستان و همکاران نزدیک شهیدان رجایی و باهنر و از فرهنگیان انقلابی بود. با دعوت شهید رجایی جذب نخست وزیری شد و پس از شهید رجایی نیز از سوی شهید باهنردر نخست وزیری ماند. پس از واقعه و فاجعهٔ هفتم تیر و شهادت شهید مظلوم آیت الله بهشتی در هفتم تیر ماه ۶۰ سپس شهادت شهید انصاری در ۱۴ تیرماه سال ۶۰، حاج محمد فرهمندزاد گزینه وزارت کشور برای استانداری گیلان شد.
فرهمند زاد در شرایطی هجرت به گیلان را پذیرفت که فضای حاکم بر کشور فضای ترور و تهدید و عرض اندام گروهکها بود. پیش از این یک استاندار به شهادت رسیده بود و سرپرست استانداری« نصرت الله شادنوش »هم توسط منافقین «ترور»شد شده واما جان سالم به در برد.
استانداران گیلان/گیلانیان استاندار
در این دوران پر التهاب بود که فرهمندزاد این مسئولیت و مأموریت را پذیرفت و به گیلان آمد.
او پس از حضور در تهران به تدریس و تعلیم پرداخت و معاونت آموزشی حضرت آیت الله مهدوی کنی را در دانشگاه امام صادق (ع) پذیرفت. رئیس آموزش و پرورش در مناطق ۶، ۱۲ و ۱۷ تهران شد، مدارس پیام (هفتگانه) را درتهران مدیریت میکرد رئیس جهاد مدرسه سازی وزارت آموزش و پرورش شد و عضو هیأت امناء و هیأت مدیره جامعه تعلیمات اسلامی باحدود ۵۰ موسسه آموزشی در سراسر کشور بود.
«علی فرهمندزاد» در تاریخ ۲۹ تیر ۹۲ در تهران دچار سکتهی قلبی شدوفوت کردند.
استانداری گیلان
پنجمین استاندار«علیاکبر رحمانی» (متولد۱۳۲۹شمیران)از«تهران»آمد.
«رحمانی» که بردار سه شهیداست،درپرونده اش استانداری کرمانشاه،راداشته وبعدها استاندار تهران، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان ثبت احوال شد.
رحمانی «رحمانی »در ۱۶ مرداد ۶۲ استاندار گیلان شد و به مدت ۳ سال و ۸ ماه ،مدیرارشداستان گیلان بود.
«حمید حاجی عبدالوهاب» استاندار ی از«تهران»آمدکه تا پایان دولت چهارم ( آبان ۱۳۶۸)بر این مسند بود.
«هفتمین استاندارگیلان « علیرضا تابش » بود که ازآبان۱۳۶۸تا تیر ۷۱ بر گیلان حکمرانی کرد.
استانداربعدی(سید علیاکبر طاهایی)از«مازندران»آمد که تاکنون کسی نتوانسته رکوردمدیریتش رادراین استان بشکند.
هشتمین والی گیلان(طاهایی)، در تیر ۷۱ به سمت استانداری گیلان منصوب شد و تا ۱۸ بهمن ۱۳۷۶ بر این مسند بود( ۵ سال و ۶ ماه)
نهمین مدیرارشدگیلان ،با آغاز به کار دولت دوم اصلاحات،وزیری ازکابینه خاتمی (شرق گیلانی) «علی صوفی» استاندار گیلان شد و تا پایان دولت در این سمت بود.
«علی باقری »نیز طعم استانداری رابرای مدت یک ماه ونیم چشید وآنگاه سُکان رابه «مسعود سلطانی فر»تقدیم کرد
این استاندار مدت ۴ سال ،سکانداراستان بود.
ازبدشانسی«سلطانی فر»بارش برف سنگین دراستان بود،آنهم درعیابش وامایک آقایی رادیو رشت رامدیریت می کرد،چنان آتش توپخانه رابسوی این استاندارگشودکه انگاراستاندارعامل همه بحران های ارضی وسماوی بوده،مردمی که برقشان قطع بودو تبع آن فاقدآب شرب بودند،بافرماندهی این شخص ،آتش خشم عصبانیت متوجه استاندارکردند،چنان پیامهاتندوتیزبودکه تاکنون سابقه نداشته که ازرسانه ملی علیه یک مسئولی چنین موردنوازش قراربگیرد!..
اواخرآبان ۱۳۸۴ سرداری ازخطبه گیلان (علی عبدالهی علیآبادی) سکان استان رادردست گرفت واماوی بیش از ۲۲ماه دوام نیاورد.
از خطیه استاندارخیرگیلان در( ۱۸ شهریور ۱۳۸۶)از خطیه استاندارخیرگیلان «روحالله قهرمانی چابُک»آمد ،حکومت گیلان رادردست گرفت.
«قهرمانی»سه سال ونیم دوام آورد وبعدازاستانداری، به عنوان سفیر ایران در کویت برگزیده شد،سفارتش تا۹۲ادامه یافت.
«قهرمانی چابک» صبح نهم خرداد ۱۳۹۶ درحالیکه ۶۰ساله بود،در منزل شخصیاش دچار حملهی قلبی شد ودرگذشت،ولقب «چهارمین استاندار متوفی گیلان» رابخوداختصاص داد.
مردی ازمازنداران
پس از قهرمانی، «سردار مهدی سعادتی» از«مازندران» آمد،یک سال ونیم درگیلان حکمرانی کرد.
وآنگاه یک شرق گیلانی دیگری(کیهان هاشمنیا)که سایقه مدیریت «بنیادشهید»این استان راداشته،توفیق جلوس برکُرسی استانداری گیلان یافت.
واما وکُلای گیلان عملکردش را(درراستای اهدافشان نیافتند)ونتوانست بیش ازیک سال ویک ماه ماندگارشود.
مضافاً اینکه ذائقه دولت یازدهم ،متفاوت ازدولت ماقبلش بود.
ازخطه استاندارخیرگیلان « شرق گیلان »قرعه بنام(محمدعلی نجفی)زده شدکه ازدوستان دکترنوبخت بود به استانداری گیلان منصوب شد.
«نجفی»حدودچهارسال دوام پیداکرد وبعدبه «البرز» رفت،۲۲ شهریور ۱۳۹۶شداستاندار البرز.
بارفتن«نجفی»تامدتها دنبال یک« استاندار»گشتند،گزینه های زیادی را «زیروروکردند» واما (بقول آن عالم فقیدکه گفتند«زیرآسمان وروی زمین، اصلح ترازلنکرانی پیدانمی شود»واماهمان تکدانه هم ردصلاحیت شد!)درزیرآسمان کبودگیلان ،تمام دشت ودمن گیلان راگشتند،کسی رانیافتندکه با۱۳تا«بهارستانی» استانش رفاقت داشته باشد.
و دولت نتوانست نظرات ۱۳گانه نمایندگان گیلان راجلب کند وبناچارازدورترین نقطه کشور(بوشهر)یک جوان۴۱ساله رادرپشت کرسی استانداری یافتند وبه صندلی استانداری گیلان نشاندند!.۲ مهر ۱۳۹۶
این جوان «خوش آتیه» بعداز۲۰ماه راهی «پایتخت» شدتااداره یک سازمان پولدار(تأمین اجتماعی)رامدیریت کند.
وامااز«رِندی»این استاتدارجوان این بود که «گیلان»رارهانکرد،کرسی استانداری را تحویل معاونش (زارع)دادکه همچنان درگیلان سُلطه داشته باشد واختلاف نمایندگان گیلان موجب اقتدارغیربومی هاشد.
زارع رفت،عباسی آمد
در جلسه تودیع و معارفه ارسلان زارع-اسدالله عباسی «استاندارگیلان» روز پنجشنبه( ۶ آبان ۱۴۰۰) با حضور «احمد وحیدی» وزیر کشور برگزار شد«اسدالله عباسی»رسماًبعنوان استاندارگیلان معرفی شد.
اسدالله عباسی،اسکندرمؤمنی(وزیرکشورکابینه دکترپزشکیان)،هادی حق شناس(استانداررشت)گلزارشهدای رشت-جانبازان.
«وزیر کشور»(اسکندرمؤمنی) در جلسه «معارفه هادی حقشناس» استاندار جدید گیلان) و «تودیع اسدالله عباسی»(استاندار سابق گیلان) ۱۴ مهر ۱۴۰۳
اولین نمازجمعه استاندارگیلان(هادی حق شناس)درنمازجمعه رشت۲۰ مهر ۱۴۰۳(بعدازمعارفه)
چگونگی شهادت «استاندارومعاونش» مهندس علیرضانورانی (از زبان همسرِ نورانی):
از آنجا که استحقاق شهادت داشت و همیشه می گفت مردن در رختخواب برای مردان خدا ننگ است به شهادت و لقاء پروردگارش رسید سحرگاه روز چهارم ماه رمضان سال ۱۴۰۳ مصادف با ۱۵ تیرماه سال ۶۰ بود.
دراین زمان(زمان حادثه)همسرمهندس انصاری درتهران اقامت داشتند،اولین ایام استانداری انصاری ،درفلکه مصلی،منزل مسکونی مدیرکل مخابرات (همخانه)سکونت داشتندکه ازبعدازحادثه ۷تیر۱۳۶۰درتهران اقامت گزیدند ومهنس انصاری دریکی ازاتاقهای استانداری اتاق خوابش بود.
همسرشهیدنورانی می گوید:... آن شب « استاندار» در منزل ما مهمان بودند. سحرگاه که برای صرف سحری بیدار شدیم، ده دقیقه به اذان صبح مانده بود. خیلی سریع کمی غذا خوردیم و امساک کردیم. اذان گفته شد بعد از فریضه نماز خوابیدیم. ساعت نزدیک هفت صبح،همسرم بیدار شد و گفت دیرم شده و یک ربع بعد صدایم کرد و گفت: به بچه ها غذا نمی دهی؟ گفتم آنها که خوابند، باشد تا بیدار شوند.
گفت: من چراغ را خاموش می کنم. مهدی پسر بزرگمان بیدار شده بود. بعد خداحافظی کردند و رفتند.
همسرشهیدمی گوید: محل سکونت ما طبقه پنجم یک ساختمان پنج طبقه واقع در خیابان لاکانی رشت بود تا گذشتن آنها از ۷۶ پله خوابم برد.
ناگهان با صدای شلیک گلوله ها از خواب پریدم. از پنجره به خیابان نگاه کردم، لحظه بسیار دردناک و طاقت فرسایی بود. ماشین در پیاده رو در حالیکه درب طرف راننده باز بود و نورانی داخلش نشسته بود، دونفر مسلح دورو بر آن می پریدند و آخرین گلوله را بطرف نورانی شلیک کردند و پریدند روی موتوری که در خیابان در جهت خلاف روشن بود و گریختند.تا لحظه ها موتورترورییست ها را با چشم تعقیب می کردم و از بالای ساختمان فریاد زدم بگیرینش. انگار کسی صدایم را نمی شنید. با عجله از پله های طولانی پایین آمدم ولی وقتی به پایین پله ها رسیدم هر دو شهید(انصاری_نورانی) را به بیمارستان انتقال داده بودند.
همسرشهیدنورانی می گوید: فریاد می زدم مراهم ببرید ولی کسی نبود که به حرفم گوش کند چون نگران بچه ها بودم و می ترسیدم بدنبال من از پله ها سرازیر شوند ناچار من و مهدی پسرم با دنیایی از حزن و اندوه به بالا رفتیم. ده دقیقه ای نمی دانستم چه کار کنم. من و مهدی گریه می کردیم. بچه ها از صدای گریه ما بیدار شدند. به یکی یکی می گفتم هادی جان، حامدجان، شما یتیم شدید بعد از آن بفکر تلفن افتادم و به لنگرود تلفن کردم و سپس استانداری را خبر کردم و تازه ساعت هشت صبح از استانداری آمدند
و بعد متوجه شدیم که مهندس انصاری همانجا شهید شده بود و نورانی به احتمال یک درصد به تهران منتقل شده و از آنجا که استحقاق شهادت داشت و همیشه می گفت مردن در رختخواب برای مردان خدا ننگ است به شهادت و لقاء پروردگارش رسید و در روز بعد یعنی سه شنبه پنجم ماه مبارک رمضان با همسنگر و یارش، مهندس انصاری از میدان ذهاب رشت به طرف زادگاهش لنگرود تشییع و بخاک سپرده شد.
نگارنده-پیراسته فر:درتماس تلفنی که درشامگاه یکشنبه ، ۲۴ اسفندباخانم دکتردانش کاظمی داشتم،چندسئوال مطرح کردم :سکونت درزمان حادثه،سرنوشت قاتل وماجرای سکه ارسالی(خونی )..
ایشان گفتند:مهندس انصاری درمرحله دفاع ازپایان نامه دکترا بودکه دوست همکلاس اش(حسن غفوری فرد)ازایشان
خواستندبیایندخراسان(معاونت)،همسرشهیدانصاری می گوید:
مادرمرزبین ۲ایالت زندگی مقیم بودیم،«کانزاس سیتی ومیسوری»که مجازبودیم درهر۲شهر تحصیل کنیم که در۲رشته تحصیل می کردم(مقطع کارشناسی)که باهمسرم به ایران آمدیم.
خانم دانش کاظمی که تحصیلش رادرایران ادامه دادمی گوید«مهندس انصاری»بعدازچندماه کاردراستانداری خراسان ،عفوری فرداورابرای مدیریت اجرای گیلان به هاشمی رفسنجانی تعرفه می کند که نهایتاً بعنوان استاندارگیلان منصوب می شود.
همسرشهیددررابطه بااقامت درگیلان می گوید،مابه گیلان کوچ کردیم وامابعدازحادثه ۷تیر(شهادت ۷۲تن)،اوج تروها،مسئولین امنیتی توصیه کردندکه درتهران بمانید،من بادخترم تهران بودیم وآن شب هم مهندس انصاری میهمان معاونش بوده.
ماجرا«پول خونی»شهیدانصاری
خانم شهیدانصاری می گوید:یک نامه ای برایم ارسال شده بود که درآن نامه یک «سکه بهارآزادی» ضمیمه شده بود.
ازایشان پرسیدم چرااین نامه-فرستنده-باادبیات مثبت نگارش کرده؟
ایشان گفتند:نجابت وحسن اخلاق شهیدرادوست ودشمن معترف بودند.
سرنوشت فاتل:خانم دانش کاظمی می گوید:دادستان وقت(ابوالحسن کریمی)گفت که۲جوانی که بسوی مهندس انصاری ونورانی آتش گشوده بودند،یکی دردرگیرهای منافقین کشته شد ونفردوم هم دستگیرومحاکمه شد.
خانم«حمیده دانش کاظمی »در کتاب «استاندار آسمانی» ماجرای نمازاول وقت استاندارراتعریف می کندکه جای تأمل دارد:
همسرشهید:اذان از تلویزیون در حال پخش بود و شهید انصاری وضو گرفته و روی سجاده اش نشسته بود تا نماز بخواند(هنوزقامت نبسته بود)گوشی را برداشتم، آقایی مودبانه گفت: آقای استاندار تشریف دارند؟
وی گفت: آقای رییس جمهور با ایشان کار دارند.
من هم فورا گفتم: علی(انصاری) گوشی را بگیر، آقای بنی صدر با شما کار دارند.
در این اثنا که کمتر از یک دقیقه طول کشید، مرتب به علی می گفتم، آقای رییس جمهور با شما کار دارند، آن طرف صدای آقای بنی صدر را هم می شنیدم.
فورا گفتم: علی آقای رییس جمهور پشت خط هستند، این را بنی صدر هم شنید اما علی(استاندار) حاضر به آمدن پای گوشی تلفن نبود.
با صدای بلند گفت: به آقای رییس جمهور بفرمایید، وقت نماز است ، عجلو بالصلوه قبل الفوت، عجلو به التوبه قبل الموت، بعد از نماز خودم تماس می گیرم.
علی قامت بست و نمازش را شروع کرد، بنی صدر که صدای انصاری را شنیده بود با حالتی عصبانی گفت: بگویید متشکرم و محکم گوشی را سر جایش کوبید.
توضیح نگارنده-پیراسته فر:درآن زمان(اوائل انقلاب) هرکسی براساس برداشتهاودریافتهای خودش یک حکم-رسمی- راجاری می کرد،حتی اگرآن حُکم ازپشتوانه شرعی برخوردارنبوده باشد، اینکه کجای دین امده که وقتی مسئول یک کشورتماس وپیامی داشته ،زیرمجموعه (به بهانه نمازاول وقت)مجازبه عدم پاسخگویی است،شایدیک حادثه ناگواری درشرف وقوع بوده که بایدبدون فوت وقت اقدام می شد،البته مامنکرفضائل نمازاول وقت نیستیم وخودمان هم مقیدبرآن هستیم واماهنوزآقای استاندارنمازراشروع نکرده بود-نمازاول وقت هم ثانیه های اول اذان نیست-شایسته بودکه پاسخگوی تلفن رئیس جمهورمی شد.
وقت فضیلت(اول وقت)نمازمغرب: از اذان مغرب تا پنجاه دقیقه بعدازآن می باشد.
وقت فضیلت(اول وقت) نماز عشا: پنجاه دقیقه بعد از اذان مغرب تا سه ساعت بعدازآن.
وقت فضیلت (اول وقت)نماز ظهر: از اذان ظهر تا یک ساعت و چهل دقیقه بعد از اذان ظهرمی باشد.
وقت فضیلت(اول وقت) نماز عصر: دو ساعت و پنجاه دقیقه بعد از اذان ظهر تا چهل و دو دقیقه بعدازآن.
وقت فضیلت (اول وقت)نماز صبح: از اذان صبح تا بیست و یک دقیقه بعد از اذان صبح ادامه دارد
خاطره جالب ازمردمی بودن استاندارشهید
«خانم دکتر حمیده دانش کاظمی »به نقل ازهمسرش(علی انصاری) می گوید:
ایشان روزی برایم تعریف می کردند که به شهر شما فومن رفته بودم و از من خواسته بودند که آنجا برایشان سخنرانی کنم. در بین راه که می رفتم در انتهای بازار روز، مرد دستفروشی را دیدم که منتظر خودروهای عبوری بود. او فروشنده مرغ و جوجه و تخم مرغ بود. دیدم این مرد کنار جاده به انتظار ایستاده است، ترمز کردم و تا ایشان را سوار کنم. مقدار زیادی گونی، مرغ و تخم مرغ خریداری کرده بود تا آنها را به فومن ببرد. کمک کردم و آن ها را گذاشتیم توی خودرو و حرکت کردیم.
آقای راننده!مثل اینکه شماکاروزندگی نداری، یکم تُندتربرو،میخواهم به سخنرانی استانداربرسم!
در بین راه به من گفت: یکم گازبده، کمی تندتر بروید.
شهیدانصاری می گوید:پرسیدم چه عجله ای داری؟
جواب داد: می گویند امروز قرار است آقای استاندار به فومن بیاید و در مسجد بالامحله، صحبت کند. می خواهم به سخنرانی او برسم.
انصاری:وقتی به فومن رسیدیم، پرسیدم: شما را کجا پیاده کنم؟
گفت: مراجلوی مغازه ام برسان، باید وسایلم را ببرم توی مغازه بگذارم،سریع بروم مسجد،ببینم استاندارچی می گوید.
شهیدانصاری:او را پیاده کردم ،گفت کرایه ام چندشد؟..گفتم صلواتی است.
استاندارشهید:رفتم مسجد وضویی گرفتم دیدم مسجد آماده و مردم منتظر هستند. یک راست رفتم پشت تریبون. اتفاقا گرم سخنرانی بودم که همان مرد را دیدم که وارد مسجد شد.
آقای استاندارکی میآید؟
مهندس انصاری می گوید: وقتی -مسافرم-مرا دید تعجب کرد، همان جا وسط مسجد ایستاد و نمی نشست، از یکی ازحاضرین پرسید: آقای استاندار کی می آید؟ پاسخ شنید: استاندار همانی است که دارد صحبت می کند.
اینطوری «استاندار» ندیده بودم!
پیرمردفومنی، لبخندی زد و گفت:این که راننده من بود! نیم ساعت پیش او مرا از رشت به فومن آورد!کرایه هم نگرفت.
شهیدانصاری تعریف می کرد:حواسم به مسافرم رفت،او نشست و به سخنرانیم گوش داد.
مجلس که تمام شد، آمد جلو با من روبوسی کرد و گفت: ببخشید که شما را نشناختم و معطلتان کردم. ما استاندار این شکلی ندیده بودیم! وکلی معذرتخواهی کردوشرمنده شد!
استاندارمردمی ومکتبی می گوید،به او گفتم: همان که گفتی درست بود«ماخدمتگذارشماییم» من راننده شما هستم.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:باعرض معذرت ازخانم دکترکاظمی،کمی ویرایش انجام گرفته است.
آخرین استاندار شاه(قبل ازانقلاب)..« محمد طباطبایی » ۳ماه حکمرانی کرد.
پس از واقعه ۱۳ آبان۱۳۵۷(کشتار دانشآموزان و دانشجویان مقابل دانشگاه تهران)شریفامامی استعفا داد. «ارتشبد ازهاری»مأمور تشکیل کابینه شده بود ـ کوشید اعضای کابینه خود را از بین فرماندهان ارشد نظامی انتخاب کند.
۱۵آبان ۱۳۵۷ «ارتشبد قرهباغی» به عنوان وزیر کشور معرفی شد. در ۲۱آبان ۱۳۵۷ ارتشبد قرهباغی طی دیداری با شاه هشت استاندار جدید را به وی معرفی کرد. استانداران جدید عبارت بودند از: « محمد طباطبایی» استاندار گیلان، سپهبد کریم ورهرام استاندار آذربایجان غربی، سپهبد پالیزبان استاندار کرمانشاهان، دریادار نصرالله موقری استاندار بوشهر، سپهبد صادق امیرعزیزی استاندار خراسان و نیابت تولیت آستان قدس رضوی، عبدالله دهستانی استاندار استان مرکزی، حمید زاهدی استاندار تهران، سرلشکر مقصود همپایی استاندار کهگیلویه و بویراحمد.
کابینه ارتشبد ازهاری سقوط کرد.
در روز شنبه، ۹ دی ۱۳۵۷ شاپور بختیار مأمور تشکیل آخرین کابینه شد.
۲۲بهمن ۱۳۵۷ آخرین پایه های لرزان رژیم فروریخت.سران ارتش اعلام بی طرفی کردند،بختیارهم فرارکرد.
ازیک استانداربایدیادکنیم که دررشت منشاءخدمات بود(اگرچه درتحکیم رژیم شاه می کوشیدند)
«دکتر محمد سام »از اردیبهشت ۱۳۴۴ تا شهریور ۱۳۴۷ به مدت چهار سال و چهار ماه استاندار گیلان بودو به خاطر موفقیت های عمرانی در گیلان ، به عنوان وزیر کشور انتخاب شد.
« محمد سام کرمانی»از اردیبهشت ۱۳۴۴ تا شهریور ۱۳۴۷ به مدت چهار سال و چهار ماه استاندار گیلان بودو به خاطر موفقیت های عمرانی در گیلان ، به عنوان وزیر کشور انتخاب شد.
دکترمحمد سام متولد ۱۳۰۳ در کرمان، از سال ۱۳۴۳ تا پایان حکومت پهلوی در پستهای مختلفی(بعداز نمایندگی مجلس شورای ملی ) استانداری اصفهان و گیلان، معاونت وزیر آموزش و پرورش، وزارت کشور و وزارت اطلاعات و جهانگردی را در حکومت پهلوی برعهده داشته است.
وی مغضوب هویدابود.با پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ به آمریکارفت. درخرداد ۱۳۷۶ به کشور بازگشت.
سال ۱۳۹۴درتهران فوت کرد ودربهشت زهرامدفون است.
خاطره دیداراستاندارگیلان باشاه(درکسوت وزیر)
دریک مراسمی ،شاه از من پرسید: این املاکی که ما بین کشاورزان ورامین تقسیم کردیم، از نظر درآمد چه تاثیری بر آنها داشته است؟
من چون همیشه با کشاورزان در مزرعههایشان در تماس بودم، گفتم: من تصور میکنم اینها درآمدشان برای خودشان، دو برابر شده است.
شاه گفت: چی!؟
سام می گوید:من تصور کردم فکر میکند که من زیاد گفتهام. من هم آن وقت هنوز بلد نبودم که باید بگویم چاکر و فلان و جاننثار و از این حرفها؛ بلد نبودم. گفتم: قربان! من این چیزی که خدمتتان میگویم، با مردم تماس دارم که میگویم.
شاه گفت:میدانم. آخر اینها به من گفتهاند که درآمد کشاورزان ده تا دوازده برابر شده است.
من هم بدون ریا گفتم: قربان! به شما دروغ گفتهاند.
یکوقت دیدم تمام اینهایی که پشت و دور و بر شاه هستند، مدام با دست ایما و اشاره میکنند که چیزی نگو.
گفتم: نه قربان! دروغ میگویند. کشاورزان خودشان را هم بکُشند، درآمدشان بیشتر از دو برابر نشده است.
شاه نخست وزیر را احضار میکرد.
دکتر اقبال آمد تعظیم کرد. شاه به او گفت: این «سام »را تقدیر کنید.
برنی سندرز(سناتورآمریکایی):اگر جهان قوانین بینالمللی را رعایت نکند، ما به سمت وحشیگری بیشتری پیش خواهیم رفت.اما دیگرسناتورهای جمهوریخواه آمریکا ضمن محکوم کردن حکم دستگیری نتانیاهو،خواستار تحریم دیوان کیفری بینالمللی شدند.
حکم دستگیری نتانیاهو اجرامی شود؟
دیوان کیفری بینالمللی حکمهایی را برای«بنیامین نتانیاهو»(تخست وزیراسرائیل) و «یوآو گالانت»وزیر دفاع سابق اسرائیل)، به دلیل «جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی» که بین هشت اکتبر ۲۰۲۳ تا ۲۰ مه امسال انجام شده بود، صادر کرد.
روز پنجشنبه(۱ آذر ۱۴۰۳)دیوان کیفری بینالمللی حکم بازداشت نخستوزیر اسرائیل و وزیر دفاع اسرائیل(برکنار شده) را صادر کرد. متعاقباً این حکم واکنشهای مقامات کشورهای جهان را برانگیخت؛ عدهای آن را تحسین و گامی بلند در راستای عدالت ارزیابی کردند و عدهای دیگر هم که در این مدت ابائی از حمایت بیشرمانۀ نسلکشی صهیونسیتها در غزه نداشتند آن را محکوم کردند.
آمریکا
جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، از عاملان نسلکشی در غزه، در بیانیهای گفت: صدور حکم جلب مقامات اسرائیلی توسط دیوان کیفری بینالمللی توهینآمیز است.
سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا هم گفت: واضح است که ایالات متحده تأکید دارد دیوان کیفری بینالمللی صلاحیت رسیدگی به این موضوع را ندارد.
«برنی سندرز»(سناتوردمکرات آمریکایی) در واکنش به صدور حکم دستگیری نخستوزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو و وزیر جنگ سابق او، یوآو گالانت اعلام کرد که اتهامات مطرح شده علیه مسئولان اسرائیلی در مورد استفاده از گرسنگی بهعنوان سلاح و همچنین هدف قرار دادن غیرنظامیان، موجه است.
«برنی سندرز» همچنین بر اهمیت کنوانسیونهای ژنو که برای محافظت از غیرنظامیان و جلوگیری از اقدامات غیرانسانی در طول جنگ ایجاد شدهاند؛ تأکید کرد.
این سناتور آمریکایی گفت«اگر جهان قوانین بینالمللی را رعایت نکند، ما به سمت وحشیگری بیشتری پیش خواهیم رفت».
سناتورهای جمهوریخواه آمریکا :بایددادگاه دیوان کیفری بینالمللی تحریم شود
«لیندسی گراهام»(سناتورجمهوریخواه آمریکا) ،«بنیامین نتانیاهو»(نخست وزیراسرائیل)، و «دیوید فریدمن»( سفیرآمریکا در اسرائیل)
۳ آذر ۱۴۰۳ «لیندسی گراهام»، سناتور جمهوریخواه گفت: «چاک شومر، رهبر اکثریت سنای آمریکا باید لایحه دو حزبی مجلس نمایندگان با موضوع تحریم دیوان را به خاطر یک چنین تصمیم منزجر کنندهای تصویب کرده و جو بایدن نیز باید آن را امضا کند.»
«مایک والتز»(مشاور امنیت ملی کاخ سفیدکابینه ترامپ) صدور حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت از سوی دیوان لاهه را محکوم کرد.
«گزینه مشاور ملی کاخ سفید» در پستی در رسانههای اجتماعی ادعا کرد: «دیوان بینالمللی کیفری اعتباری نداشته و این اتهامات از سوی دولت آمریکا رد شدهاند.»
«تام کاتن»(سناتور جمهوریخواه آمریکایی) گفت:تنها تحریم کردن دادگاه کافی نیست،«از همه ابزارهای لازم و متناسب» برای آزاد کردن آمریکاییها و متحدانی که با حکم دادگاه بازداشت شدهاند استفاده کند.»
«جان فترمن»، سناتور ایالت پنسیلوانیا با عباراتی توهین آمیز به دیوان کیفری بینالمللی حمله و از اسرائیل حمایت کرده و مدعی شد که این دادگاه «هیچ اعتبار، جایگاه یا مسیری ندارد.»
«جارد موسکوویتز»، نماینده ایالت فلوریدا در کنگره ایالات متحده ادعا کرد دیوان بینالمللی کیفری «استاندارد دوگانه یهودستیزانه» اعمال کرده و «جکی روزن»، سناتور ایالت نوادا از بایدن خواست «از اختیار خود استفاده کرده تا پاسخ سریعی به این دست درازی بدهد.»
«ریچی تورس»، قانونگذار نیویورکی کنگره هم دیوان بینالمللی کیفری را متهم کرد به اینکه «دفاع شخصی را جرم انگاری کرده است.»
چین
«لین جیان»(سخنگوی وزارت خارجه چین) در یک نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره صدور قرار بازداشت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل توسط دیوان کیفری بینالمللی گفت: «پکن امیدوار است که دیوان بینالمللی کیفری از موضعی بیطرف و عادلانه حمایت کند و از اختیارات خود مطابق با قانون استفاده کند.»
«سخنگوی وزارت خارجه چین» با تاکید بر اینکه «ما همیشه در کنار قوانین بینالمللی ایستادهایم و با هر اقدامی که نقض قانون باشد، از جمله هدف قرار دادن غیرنظامیان و تاسیسات، مقابله میکنیم و بحران انسانی بیسابقهای در غزه رخ میدهد»، خاطرنشان کرد: «فاجعه انسانی در غزه در حال بدتر شدن است و ما از همه طرفها میخواهیم قطعنامه شورای امنیت برای آتشبس و کاهش تنش بدون قید و شرط را اجرا کنند.»
چین که مانند اسرائیل و آمریکا، عضوی از دیوان کیفری بینالمللی نیست، اعلام کرد: «از هر گونه تلاش جامعه بینالملل در مورد مساله فلسطین که برای دستیابی به انصاف و عدالت و حمایت از اقتدار حقوق بینالملل کمک میکند، حمایت میکند.»
سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: آمریکا که از صدور حکم قضایی علیه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه حمایت اما با صدور قرار بازداشت برای نتانیاهو مخالفت میکند، پکن به طور مداوم با برخی کشورها زمانی مخالفت میکند که آنها از قوانین بینالمللی که مناسب خودشان باشد، استفاده میکنند« اینها درگیر استانداردهای دوگانه هستند.»
انگلیس
سخنگوی نخستوزیر انگلیس(کییر استارمر) ، بدون اینکه تأیید کند آیا بریتانیا حکمهای جلب را اجرا خواهد کرد یا نه، تصریح کرد بریتانیا به استقلال دیوان کیفری بینالمللی احترام میگذارد.
واکنش دفتر نخست وزیراسرائیل
دفتر نتانیاهو در بیانیهای گستاخانه این اقدام را «ضدیهودی» توصیف کرده است و افزود اسرائیل با انزجار اقدامات پوچ و دروغینی که توسط دیوان کیفری بینالمللی علیه آن مطرح شده را رد میکند. گالانت هم مطابق انتظار تصریح کرد اسرائیل این جنگ را تا دستیابی به تمامی اهداف ادامه خواهد داد.
اردن
«ایمن صفدی»(وزیر امور خارجه اردن) گفت که تصمیم دیوان کیفری بینالمللی باید مورد احترام و اجرا قرار گیرد و تأکید کرد فلسطینیها سزاوار عدالت هستند
آفریقای جنوبی
این کشور، در بیانیهای، از تصمیم دیوان کیفری بینالمللی استقبال کرد و آن را گامی مهم به سوی عدالت برای جنایات علیه بشریت و جنایات جنگی در فلسطین دانست.
در ادامۀ این بیانیه آمده است: آفریقای جنوبی تعهد خود به قوانین بینالمللی را تایید کرده و از تمام کشورهای عضو میخواهد که بر اساس تعهدات خود در اساسنامه رم عمل کنند. ما از جامعه جهانی میخواهیم که حاکمیت قانون را رعایت کرده و مسئولیتپذیری در قبال نقض حقوق بشر را تضمین کند.
ترکیه
«رجب طیب اردوغان»(رئیسجمهور ترکیه) بعدازظهر روز شنبه(۳ آذر ۱۴۰۳) طی یک سخنرانی در نماشگاه بینالمللی سازمانهای جامعه مدنی در فرودگاه آتاترک در استانبول گفت: «اسرائیل روزبهروز جنایتهایش را در نوار غزه گسترش میدهد. فلسطینیان در نوار غزه در گرسنگی و تشنگی بیسابقهای به سر میبرند.»
رئیسجمهور ترکیه در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به صدور حکم بازداشت نخستوزیر و وزیر جنگ سابق رژیم صهیونیستی گفت: «ما از تصمیم دیوان کیفری بینالمللی در صدور حکم بازداشت برای نتانیاهو و گالانت حمایت میکنیم و خواهان اجرای فوری آن هستیم.»
ایرلند
نخستوزیر ایرلند، سایمون هریس، گفت که این احکام «گامی بسیار مهم» هستند و تأکید کرد کشورش به نقش دیوان کیفری بینالمللی احترام میگذارد و هرکس در موقعیتی باشد که به این دیوان کمک کند باید آن را با فوریت انجام دهد.
آرژانتین
رئیسجمهور آرژانتین، خاویر میلی، در بیانیهای عجیب در پلتفرم ایکس نوشت که کشورش «اعتراض شدید خود را» به این تصمیم اعلام میکند.
اتریش
هر چند الکساندر شالنبرگ، وزیر امور خارجه اتریش، اعلام کرد بهعنوان یکی از طرفهای اساسنامه رم، اتریش موظف به اجرای احکام جلب دیوان کیفری بینالمللی است، اما این حکم را غیرقابلفهم و خندهدار توصیف کرد.
بلژیک
«هاکان فیدان»(وزیر امور خارجه بلژیک) و «آنتونی بلینکن»(وزیر امور خارجه آمریکا)
وزارت امور خارجۀ بلژِیک از این حکم حمایت کرد و در ایکس نوشت: در مبارزه با مصونیت از مجازات، هرجا که جنایتی رخ دهد، اولویت بلژیک است که به طور کامل از کار دیوان کیفری بینالمللی حمایت کند. افرادی که مسئول جنایات مرتکبشده در اسرائیل و غزه هستند، باید بدون توجه به اینکه آنها چه کسانی هستند، در بالاترین سطح تحت پیگرد قرار گیرند.
کانادا
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، گفت: واقعاً مهم است که همه به قوانین بینالمللی پایبند باشند و افزود کانادا به احکام دادگاههای بینالمللی عمل خواهد کرد.
مجارستان
«پیتر سیارتو»(وزیر امور خارجه مجارستان) تصمیم دیوان کیفری بینالمللی را محکوم کرده و آن را شرمآور و مضحک توصیف کرد و این تصمیم را غیرقابل پذیرش خواند.
«ویکتور اوربان»(نخستوزیر مجارستان)،اعلام کرد» از نتانیاهو دعوت خواهم کرد تا به مجارستان سفر کند و حکم جلب دیوان کیفری بینالمللی را به چالش میکشم.
اتحادیه اروپا
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت احکام دیوان کیفری بینالمللی سیاسی نیستند و باید مورد احترام قرار گرفته و اجرا شوند.
«جوزپ بورل»رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و«ینس استولتنبرگ»(دبیرکل ناتو)
«مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا» اظهار داشت: این تصمیم یک تصمیم الزامآور است و همه کشورها، همه کشورهای عضو این دادگاه، که شامل تمام اعضای اتحادیه اروپا میشود، موظف به اجرای این حکم دادگاه هستند.
«ورا جوروا» کمیسر ارشد در اتحادیه اروپا یه «یورو نیوز» گفت: «عدم تبعیت از دستور دیوان کیفری بینالمللی، تعهدات بینالمللی را نقض میکند و به وجهه آن آسیب میزند.»
او خطاب به نخستوزیر مجارستان افزود: «این وظیفه شماست که از دستور دیوان کیفری بینالمللی تبعیت کنید. سیاستمداران مسئول از تعهدات بینالمللی خود آگاه هستند.»
فرانسه
کریستف لوموان، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه، گفت این کشور «بر اساس اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی» عمل خواهد کرد.
با این حال، او از اظهار نظر درباره اینکه آیا فرانسه نتانیاهو را در صورت سفر به این کشور بازداشت خواهد کرد یا خیر، خودداری کرد و گفت این موضوع از نظر قانونی پیچیده است.
آلمان
استفن زایبرت، سخنگوی دولت آلمان هرچند تأکید کرد رابطۀ منحصربهفرد و مسئولیتی بزرگ در قبال اسرائیل داریم، اما اعلام کرد این کشور «با دقت» احکام جلب دیوان کیفری بینالمللی علیه نتانیاهو و گالانت را بررسی خواهد کرد. دولت فدرال در تدوین اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی نقش داشته و یکی از بزرگترین حامیان این دیوان است.
ایتالیا
«آنتونیو تاجانی»(وزیر امور خارجه ایتالیا) گفت که رم با متحدان خود تصمیم خواهد گرفت که چگونه این حکم را تفسیر کرده و به طور مشترک عمل کنند وی تأکید کرد ما از دیوان کیفری بینالمللی حمایت میکنیم... این دادگاه باید نقش حقوقی ایفا کند و نه نقش سیاسی.
هلند
«کاسپار فلدکامپ»(وزیر امور خارجه هلند)گفت که کشورش به استقلال دیوان کیفری بینالمللی احترام میگذارد و تصریح کرد: بر اساس احکام جلب عمل خواهیم کرد. ما به طور کامل از اساسنامه رم و دیوان کیفری بینالمللی پیروی میکنیم.
نروژ
«هاکان فیدان»(وزیر امور خارجه بلژیک)و«اسپنبارت ایدی»(وزیر خارجه نروژ)
«اسپن بارت ایده»(وزیر امور خارجه نروژ) گفت مهم است که دیوان کیفری بینالمللی ماموریت خود را به روشی سنجیده انجام دهد. من اعتماد دارم که این دادگاه پرونده را بر اساس بالاترین استانداردهای محاکمۀ عادلانه پیش خواهد برد.
سوئد
«ماریا مالمر استنرگارد»(وزیر امور خارجه سوئد) از این حکم دادگاه حمایت کرد و دربارۀ تحت تعقیب بودن گالانت و نتانیاهو افزود: مقامات اجرایی سوئد تصمیم میگیرند که آیا افراد تحت حکم جلب دیوان کیفری بینالمللی در قلمرو سوئد بازداشت شوند یا نه.
سوئیس
دفتر فدرال عدالت سوئیس اعلام کرد که طبق اساسنامه رم، موظف به همکاری با دیوان کیفری بینالمللی است و بنابراین در صورت ورود نتانیاهو، گالانت یا مصری به سوئیس، باید آنها را بازداشت کرده و مراحل استرداد به دادگاه را آغاز کند.
سازمان ملل
«فرانچسکا آلبانزه»(گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور فلسطین) دربارۀ صدور این حکم گفت حس و لحظهای فوقالعاده بود و این چنین ابراز خوشحالی کرد.
«گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور فلسطین» افزود: میخواهم به قربانیان بیشمار جنگ غزه و تلاشهای مستمر سازمانهای حقوق بشر فلسطینی که بدون آنها امیدی که امروز با تصمیم دیوان کیفری بینالمللی به وجود آمده، به وقوع نمیپیوست ادای احترام کنم.
«سخنگوی دبیر کل سازمان ملل، آنتونیو گوترش»، به نقل از وی گفت: گوترش به کار و استقلال دیوان کیفری بینالمللی احترام میگذارد.
سازمان عفو بینالملل
سازمان عفو بینالملل در ایکس اعلام کرد که چرخهای عدالت بینالمللی بالاخره به دنبال کسانی افتاده است که به ارتکاب جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت در فلسطین و اسرائیل متهم هستند.
این سازمان افزود: هیچگونه "پناهگاه امنی" برای کسانی که متهم به ارتکاب جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت هستند، وجود ندارد.
دیدهبان حقوق بشر
سازمان دیدهبان حقوق بشر گفت: احکام جلب دیوان کیفری بینالمللی علیه مقامات ارشد اسرائیلی و یک مقام حماس، تصوری را که برخی افراد از دسترسی به عدالت خارج هستند، از بین میبرد.
تشکیلات خودگردان فلسطین
تشکیلات خودگردان فلسطین هم اعلام کرد تصمیم دیوان کیفری بینالمللی نمایانگر امید و اعتماد به حقوق بینالملل و نهادهای آن است.
حماس
جنبش مقاومت حماس از تصمیم صدور حکم جلب نتانیاهو و گالانت استقبال کرد و آن را گامی مهم به سوی عدالت توصیف کرده است.
«باسم نعیم»(عضو دفتر سیاسی حماس) در بیانیهای گفت: «[این] گامی مهم به سوی عدالت است و میتواند به طور کلی به جبران حقوق قربانیان منجر شود، اما اگر با تمام ابزارها توسط همه کشورهای جهان حمایت نشود، محدود و نمادین باقی میماند.
حماس همچنین از دیوان کیفری بینالمللی خواست تا دامنه اقدامات خود را به دیگر مقامات اسرائیلی گسترش دهد.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:دیوان لاهه(علاوه برنتانیاهو وگالانت)برای یکی ازرهبران حماس(محمد ضیف) نیر حکم صادرکرده است!.
یورو نیوز نوشت:دیوان لاهه روز پنجشنبه بنیامین نتانیاهو، یوآو گالانت و «محمد ضیف» از رهبران حماس را به «جنایت علیه بشریت» طی جنگ غزه در ۱۳ ماه گذشته متهم کرد.
در قرار بازداشت صادر شده برای نخستوزیر و وزیر دفاع پیشین اسرائیل آمده است که شواهدی وجود دارد که نشان میدهد آنها از «گرسنگی دادن به عنوان سلاح جنگی» در جریان درگیریها غزه استفاده کردهاند.
طوفان الاقصی
بیش از ۴۴ هزار فلسطینی از ۱۳ ماه پیش تاکنون در نوار غزه کشته شدهاند. جنگ غزه در پی حمله جنگجویان حماس به اسرائیل در روز ۷ اکتبر ۲۰۲۳(۱۵ مهر ۱۴۰۲) آغاز شد.
«کریم خان»(دادستان دیوان کیفری بین المللی لاهه) حکم بازداشت نتانیاهو(نخست وزیراسرائیل) یوآو گالانت(وزیر دفاع-معزول- اسرائیل) را صادر کرد.
هنگامیکه که پیامبراسلام(حضرت محمد) در روز جمعه خطبه مى خواند، «دحیه کلبى» با مـال التـجـاره از شـام آمـد، و او هـر وقـت مى آمد اهالی مدینه شتابان بسویش می رفتند، چون تمامى آنچه مردم بدان نیازمند بودند مـى آورد، از آرد و گـنـدم و غـیـر ه، و نـیـز هـر وقـت مـى آمـد طبل مى زد تا مردم از آمدنش مطلع شوند..نمازگزاران جمعه نمازرارهاکردند ودویدندبسمت صدای کاروان کالا وارزاق و در مسجد به جز ۱۲ نفر کسى نماند، اینجا بود که سوره جمعه بر آن حضرت نازل شد.
ماجرای ترک کردن نمازجمعه(هنگام خواندن خطبه)برای زودتررسیدن به صف کالا
مؤمنان نمازگزار درهنگام استماع خطبه -وقتی صدای شیپور ارزانی کالاراشنیدند ،نمازومسجدرارهاکردندوهجوم بردندبرای خریدکالاواجناس«رهبری راتنهاگذاشتند».اینها پیغمبر را تنها گذاشتندقرآن نمی گوید «ترکوها»، باید بگوید «ترک الصّلاه» یا «ترک الخطبه».یعنی بدتر از رها کردن خطبه و بدتر از رها کردن نماز، «رها کردن ولی امرمسلمین» است.
شأن نزول آِیه:وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انفَضُّوا إِلَیْهَا وَتَرَکُوکَ قَائِمًا ۚ قُلْ مَا عِندَ اللَّـهِ خَیْرٌ مِّنَ اللَّـهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ ۚ وَاللَّـهُ خَیْرُ الرَّازِقِینَ ﴿١١جمعه﴾
در یکى از سالها که مردم مدینه گرفتار خـشکسالى و گرسنگى و افزایش نرخ اجناس شده بودند "دحیه کلبی" با کاروانى از شام فـرا رسـیـد و بـا خود مواد غذائى آورده بود، در حالى که روز جمعه بود و پیامبر (ص ) مـشـغـول خـطـبـه نـمـاز جـمـعـه بـود، طـبـق معمول براى اعلام ورود کاروان طبل زدند و حتى بعضى دیگر آلات موسیقى را نواختند، مردم بـا سـرعـت خـود را بـه بـازار رسـانـدند، در این هنگام مسلمانانى که در مسجد براى نماز اجـتـمـاع کـرده بـودنـد خـطـبـه را رهـا کـرده و بـراى تـاءمین نیازهاى خود به سوى بازار شـتـافـتـنـد، تـنـهـا ۱۲ مـرد و یـک زن در مـسـجـد بـاقـى مـانـدنـد (آیـه نازل شد و آنها را سخت مذمت کرد) /تفسیرنمونه
جابر بن عبداللّه گفت : کاروانى وارد مدینه شد، در حالى که مـا بـا رسـول خـدا (ص) مشغول نماز بودیم، مردم (نماز را رها کرده ) به سوى آن کاروان رفتند، و به جز دوازده نـفـر ، و در این جریان بود که آیه شریفه -و اذا راوا تـجـاره او لهـوا انـفـضـوا الیـهـا...نازل گردید.
و از کـتـاب عـوالى اللئالى حـکـایـت شـده کـه مـقـاتـل بـن سـلیـمـان گـفته : در هنگامیکه که رسـول خـدا (ص) در روز جمعه خطبه مى خواند، دحیه کلبى با مـال التـجـاره از شـام آمـد، و او هـر وقـت مى آمد در مدینه هیچ کس باقى نمى ماند، همه به سوى او مى آمدند، چون هر وقت مال التجاره مى آورد، تمامى آنچه مردم بدان نیازمند بودند مـى آورد، از آرد و گـنـدم و غـیـر آن، و نـیـز هـر وقـت مـى آمـد طبل مى زد تا مردم از آمدنش مطلع شوند و از او جنس بخرند. آن روز که رسول خدا (ص) در خطبه نماز جمعه بود، دحیه کلبى وارد شهر مدینه شد، و در آن ایام هنوز اسلام نیاورده بود، مردم آن جناب را بالاى منبر تنها گـذاشـتـنـد، و رفـتند، و در مسجد به جز دوازده نفر کسى نماند. حضرت فرمود: اگر این دوازده نـفـر هـم مـى رفـتـند خداى تعالى از آسمان سنگ بر آنان مى بارید، اینجا بود که سوره جمعه بر آن حضرت نازل شد.
مؤلف(علامه طباطبایی): ایـن داسـتـان بـه طـرق بـسـیـارى هـم از طـرق شـیـعـه و هـم از طـرق اهـل سـنـت روایـت شـده، و اخـبـار در عـدد بـاقـى مـانـدگـان در مـسـجـد از هـفـت تـا چهل نفر اختلاف دارد.
و نیز در مجمع البیان است که جمله«انفَضُّوا»به معناى این است که مردم متفرق شدند. و از امـام صـادق (علیه السلام) روایت شده که فرمود: به معناى- منصرف شدند-است. یعنى مردم به سوى تجارت منصرف شده، و تو را سر پا بالاى منبر تنها گذاشتند.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نُودِیَ لِلصَّلَاةِ مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِکْرِ اللَّـهِ وَذَرُوا الْبَیْعَ ۚ ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ (٩) فَإِذَا قُضِیَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِی الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّـهِ وَاذْکُرُوا اللَّـهَ کَثِیرًا لَّعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ (١٠) وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انفَضُّوا إِلَیْهَا وَتَرَکُوکَ قَائِمًا ۚ قُلْ مَا عِندَ اللَّـهِ خَیْرٌ مِّنَ اللَّـهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ ۚ وَاللَّـهُ خَیْرُ الرَّازِقِینَ (١١)
هان اى کسانى که ایمان آوردید هنگامى که در روز جمعه براى نماز جمعه اذان داده مى شود به سوى ذکر خدا بشتابید و دادوستد را رها کنید، اگر بفهمید براى شما بهتر است (٩).و چـون نـمـاز بـه پـایـان رسـیـد در زمـیـن پـراکـنـده شـویـد و از فضل خدا طلب کنید و خدا را بسیار یاد کنید تا شاید رستگار گردید (١٠).و چـون در بین نماز از تجارت و لهوى با خبر مى شوند به سوى آن متفرق گشته تو را در حال خطبه سر پا رها مى کنند بگو آنچه نزد خدا است از لهو و تجارت بهتر است و خدا بهترین رازقان است (١١).
ایـن آیات وجوب نماز جمعه و حرمت معامله را در هنگام حضور نماز تا ضمن کسانى را که در حال خطبه نماز آن را رها نموده،بـه دنـبـال لهـو و تـجـارت مـى رونـد عـتـاب نـمـوده، عـمـلشـان را عمل بسیار ناپسند مى داند.
اذا نودى للصلوه من یوم الجمعه فاسعوا الى ذکر اللّه و ذروا البیع
منظور از نداء براى نماز جمعه، همان اذان ظهر روز جمعه است، همچنان که در آیه58مائده (وَإِذَا نَادَیْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ اتَّخَذُوهَا هُزُوًا وَلَعِبًا)نیز مراد همین است.
کـلمـه جـمعه-به معناى یک روز از هفته است، که عرب قدیم آن را -یوم العروبه- مى گفته اند، و سپس آن را جـمـعـه خـوانـده انـد، و این نام بیشتر مورد استعمال قرار گرفت. و منظور از،نماز روز جـمـعـه ، همان نمازى است که مخصوص روز جمعه تشریع شده. و منظور از -سعى به سوى ذکر خدا-دویدن به سوى نماز جمعه است. و مراد از«ذکر خدا» همان نماز است، همچنان که در آیه (و لذکر اللّه اکبر)به طورى که گفته اند مراد نماز است.
ولى بـعـضـى گـفـتـه انـد: مـنـظـور از «ذکـر خدا» در خصوص آیه مورد بحث خطبه هاى قـبـل از نـماز است. و جمله -و ذروا البیع - امر به ترک بیع است، و به طورى که از سـیـاق بـرمـى آیـد در حـقـیـقـت نـهـى از هـر عـمـلى اسـت کـه انـسـان را از نـماز باز بدارد، حـال چـه خـریـد و فـروش بـاشد، و چه عملى دیگر. و اگر نهى را مخصوص به خرید و فـروش کـرد، از ایـن بـاب بـوده کـه خرید و فروش روشن ترین مصداق اعمالى است که آدمى را از نماز باز مى دارد.
و مـعـنـاى آیـه این است که : اى کسانى که ایمان آورده اید! وقتى در روز جمعه براى نماز جـمـعـه اذان مـى گویند، تندتر بروید، و براى رسیدن به نماز از خرید و فروش و هر عملى که شما را از نماز باز مى دارد دست بردارید.
و جـمـله «ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ»تشویق و تحریک مسلمانها به نماز و ترک بیعى است که بدان مأمور شده اند.
«فَإِذَا قُضِیَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِی الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّـهِ»
منظور از «قضاء صلوة»اقامه نماز جمعه، انقضای نماز(پایان نماز)-این اصطلاح رادرموردتولیدکالا واجناس وارزاق مصرفی هم اکنون نیزمتداول است(تاریخ انقضا)یعنی اتمام وپایان مصرف آن است.
منظور از «انتشار در ارض » مـتـفـرق شدن مردم در زمین و مشغول شدن در کارهاى روزانه براى به دست آوردن فضل خدا - یعنى رزق و روزى - است .
و اگـر در مـیـان هـمـه کـارهـاى روزانـه فـقـط طـلب رزق را نـام بـرد، بـراى این بود که مـقـابـل تـرک بـیع در آیه قبلى واقع شود، لیکن از آنجایى که ما در آیه قبلى گفتیم که منظور از«ترک بیع» هـمـه کـارهـایـى اسـت که آدمى را از نماز باز مى دارد،
لاجرم باید بـگـویـیـم منظور از طلب رزق هم همه کارهایى است که عطیه خداى تعالى را در پى دارد، چه طلب رزق و چه عیادت مریض، و یا سعى در برآوردن حاجت مسلمان، و یا زیارت برادر دیـنـى یـا حـضـور در مـجـلس عـلم، و یـا کـارهـایـى دیـگـر از ایـن قبیل.
جـمـله«فَانتَشِرُوا فِی الْأَرْض» امرى است که بعد از نهى قرار گرفته، و از نظر ادبـى و قـواعد علم اصول تنها جواز و «اباحه» را افاده مى کندهر چندکه امر همیشه براى افاده وجوب است و همچنین جمله«وابتغوا»و جمله-و اذکروا-
«وَاذْکُرُوا اللَّـهَ کَثِیرًا لَّعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» منظور از ذکر در اینجا اعم از ذکر زبانى و قـلبـى اسـت، در نـتیجه شامل توجه باطنى به خدا نیز مى شود. و کلمه «فلاح » به مـعـناى نجات از هر نوع بدبختى و شقاء است که در مورد آیه با در نظر گرفتن مطالب قـبـلى، یـعـنـى مسأله تزکیه و تعلیم، و مطالب بعدى، یعنى توبیخ و عتاب شدید، مـنـظور همان زکات و علم خواهد بود، چون وقتى انسان زیاد به یاد خدا باشد، این یاد خدا در نـفـس آدمـى رسـوخ مـى کـنـد، و در ذهـن نـقـش مـى بـنـدد، و عوامل غفلت را از دل ریشه کن ساخته، باعث تقواى دینى مى شود که خود مظنه فلاح است، همچنان که فرموده :و اتقوا اللّه لعل کم تفلحون.
«وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انفَضُّوا إِلَیْهَا وَتَرَکُوکَ قَائِمًا»
کـلمـه «انـفـضـاض »کـه مـصـدر -انفضوا-است- به مـعـنـاى شـکـسـتـه شـدن چیزى، و متلاشى شدن اجزاى آن است، و در مورد آیه استعاره شده براى متفرق شدن مردم از محل نماز.
روایـات وارده از ائمـه اهـل بـیـت (ع) و از طـرق اهل سنت متفقند در اینکه «کاروانى از تجار وارد مدینه شد و آن روز روز جـمـعـه بـود، و مـردم در نـمـاز جـمـعـه شـرکـت کـرده بـودنـد. رسـول خـدا (ص) مشغول خطبه نماز بود. کاروانیان به منظور اعـلام آمـدن خـود، طـبـل و دائره کـوبـیـدنـد، مـردم داخـل مـسـجـد، نـمـاز و رسول خدا (ص) را رها نموده، به طرف کاروانیان متفرق شدند» ایـن آیـه شـریـفـه بـدیـن مـنـاسـبـت نـازل شـد. و بـنـابـر ایـن مـنـظـور ازهـمـان اسـتعمال طبل و دائره و سایر آلات طرب به منظور جمع شدن مردم است. و ضمیر در الیها به تجارت برمى گردد، چون مقصود اصلى مردم از متفرق شدن همان رسیدن به تجارت بود، و طبل و دائره وسیله اى براى تجارت بوده، نه مقصود اصلى.
بـعـضـى از مـفـسـریـن گـفـته اند: ضمیر«الیها »به کلمه -احدهما - یکى از لهو یا تـجـارت-که در تقدیربرمى گردد، گویا فرموده :انفضوا الى اللّه و، و انفضوا الى التـجـاره- یـعـنـى : یـا بـه طـرف سـر و صـداى طـبـل مـتـفـرق شـدنـد، و یـا بـه طـرف تـجـارت، چـون هـر یـک از ایـن دو عـامـل سـبـب جـداگـانـه اى بـود، براى متفرق شدن مردم . و به همین جهت در آیه شریفه با آوردن کـلمـه(اءو)بـیـن آن دو تـردیـد انـداخـت، و نـفرمود-تجاره و لهوا، و ضمیر مـذکـور هـم صـلاحـیـت براى برگشتن به هر دو عامل را دارد. خواهى گفت : باید ضمیر با مـرجـعـش از نـظـر مـذکـر و مـونـث بـودن مـطـابـق بـاشـد، و کـلمه(لهو)مذکر، و ضمیر(الیـها)مونث است. جواب مى گوییم : بله، قاعده همین است، لیکن کلمه «لهو»چون در اصل مصدر است، لذا هم مى شود ضمیر مذکر به آن برگردانید و هم مونث.
و بـاز به همین جهت است که"ما عند اللّه "را بهتر از هر دو دانسته، و فرموده :خَیْرٌ مِّنَ اللَّـهْوِ وَمِنَ التِّجَارَةِ-و آن دو را جـدا جـدا ذکـر کـرد، و نـفـرمـوده :خیر من اللهو و التجاره.
بـگـو آنـچـه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است..
قل ما عند اللّه خیر من اللهو و من التجاره و اللّه خیر الرازقین - در این قسمت از آیه به رسول خدا (ص) امر مى کند که مردم را به خطایى که مرتکب شـدنـد مـتنبه کند، و بفهماند که کارشان چقدر زشت بوده. و مراد از جمله -ما عند اللّه -ثـوابـى اسـت کـه خـداى تعالى در برابر شنیدن خطبه و موعظه در نماز جمعه عطاء مى فرماید.
ومعناى جمله این است که : به ایشان بگو آنچه نزد خدا است از لهو و تجارت بهتر است، بـراى ایـنکه ثواب خداى تعالى خیر حقیقى و دائمى، و بدون انقطاع است، و اما آنچه در لهـو و تـجـارت اگـر خـیـر بـاشـد خـیـرى خـیـالى و غـیـر دائمـى و بـاطـل اسـت. و عـلاوه بـر این، چه بسا خشم خدا را در پى داشته باشد، همچنان که لهو همیشه خشم خداى تعالى را در پى دارد.
بـعـضـى از مـفـسـریـن گـفـتـه انـد: کـلمـه« خـیـر »کـه در آیـه اسـتـعـمـال شـده مـعـناى افعل التفضیل را ندارد یعنى کلمه -خیر- به معناى «بهتر»نیست بلکه به معناى-خوب - است )، همچنان که در آیه (ءارباب متفرقون خیر ام اللّه الواحد القهار)این چنین است، و این گونه استعمالها در مورد کلمه مذکور شایع است.
و در آیـه شـریـفـه که مى فرماید: و اذا راوا...، التفاتى از خطاب فانتشروا - متفرق شوید -به غیبت(و اذا راوا) و چون لهو و تجارتى مى بینند، به کار رفته، و نـکـتـه آن تأکید مـفـاد سـیـاق - یـعـنـى آن عـتـاب و اسـتـهـجـانـى کـه در عـمـل آنـان بـود - است، و مى خواهد بفهماند این مردم که از شرافت و افتخار گوش دادن بـه سـخـنـان شـخـصـى چـون خـاتـم انـبـیـاء اعـراض مـى کـنـنـد، قابلیت آن را ندارند که پروردگارشان روى سخن به ایشان بکند.
در جمله -قل ما عند اللّه خیر-هم اشاره اى به این اعراض خدا هست، چون مى توانست خداى تـعـالى را گـویـنـده قـرار دهد، و بـفـرمـایـد"آنـچه نزد ما است بهتر است " ولى به پیامبرش فرمود از قول او به ایشان بگوید آنچه نزد خداست بهتر است و در همین مقدار هم بـه پـیـامـبـرش نـفـرمـود:قـل - بـه ایـشـان بـگـو- تـنـهـا فـرمـود:قـل - هـمـچـنانکه اول آیه هم که فرمود :و اذا راوا-ضمیر آن را بدون داشتن مرجع آورد، چـون قـبـلا نـامـى از ایـشان نبرده بود، تا ضمیر به ایشان برگرداند، بلکه به دلالت سـیـاق اکـتـفـاء نـمـود، و همه اینها شدت خشم و اعراض خداى تعالى را از ایشان مى رساند. و کلمه- خیر الرازقین -یکى از اسماى حسناى خداست، نظیر رازق، که آن نیز نام او است.
روایاتى درباره شتاب به سوى نماز جمعه و تعطیل کارها، انتشار در زمین بعد از نماز و طلب رزق، و...
در کـتـاب فـقیه روایت آمده که :
در مدینه هر وقت موذن در روز جمعه اذان مى گفت : شخصى نـدا مـى داد دیـگـر خـریـد و فروش مکنید، حرام است.
براى اینکه حق تعالى فرموده :یا ایها الذین امنوا اذا نودى للصلوه من یوم الجمعه فاسعوا الى ذکر اللّه و ذروا البیع
مؤلف(علامه طباطبایی): این روایت را الدر المنثور هم از ابن ابى شیبه، عبد بن حمید، و ابن منذر از میمون بـن مـهـران نـقـل کـرده، و تـرجـمه عبارت روایت وى چنین است. در مدینه رسم چنین بود که هرگاه موذن اذان روز جمعه را مى گفت، در بازارها ندا در مى دادند: بیع حرام شد، بیع حرام شد.
سعی درنماز چیست؟
و تـفـسـیـر قـمـى در ذیـل جـمـله«فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِکْرِ اللَّـهِ»گفته :سعى -به معناى سـرعـت در راه رفـتـن اسـت، و در روایـت ابى الجارود از امام باقر (ع) آمده که فـرمـود: وقـتـى گـفته مى شود«فَاسْعَوْا»معنایش این است که بروید و چون گفته مى شـود«اسْعَوْا» مـعـنـایـش اسـت کـه بـراى فـلان هـدف عـمـل کـنـیـد.
بـراى نـمـاز جـمـعـه شـارب (سـبـیـل ) خـود را کـوتـاه کـنـیـد، و مـوى زیـر بـغـل را زائل سـازیـد، نـاخـن بـگیرید، غسل کنید، بهترین و نظیف ترین جامه را بپوشید، و خود را مـعـطـر سازید.
اینها «سَعَىٰ»براى نماز جمعه است.
و اماسعى براى روز قیامت هم این است که آدمـى خـود را بـراى آن روز مـهـیـا کـنـد، هـمچنان که فرموده :«وَمَنْ أَرَادَ الْآخِرَةَ وَسَعَىٰ لَهَا سَعْیَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَٰئِکَ کَانَ سَعْیُهُمْ مَشْکُورًا»۱۹اسراء.
مؤلف(علامه طباطبایی): منظور امام (ع)این است که کلمه سعى در همه جا به معناى دویدن نیست.
و در مجمع البیان مى گوید: انس از رسول خدا (ص) روایت کرده کـه در ذیـل جـمـله «فَإِذَا قُضِیَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِی الْأَرْضِ» فرمود: منظور متفرق شـدن بـراى کـسـب و کـار و طـلب دنیا نیست، بلکه منظور عیادت مریض و تشییع جنازه، و زیارت برادراست.«فَإِذَا قُضِیَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِی الْأَرْضِ»
اگررزق مقدرشده،تلاش وزحمت برای چیست؟
عـمـر بـن یـزیـد از امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود:
درسـت مى بینید که براى برآوردن حوائج سوار مرکب مى شوم، با اینکه خداى تعالى قضاى حـوائج را تـکـفـل فـرمـوده، نـه بـراى ایـن اسـت کـه در تـکـفـل خـداى تـعـالى شـک دارم، بـلکـه دوسـت دارم خـداى تـعـالى مـرا در حـال طـلب رزق حـلال بـبـیـنـد مـگـر نـشـنـیده اى که خداى تعالى مى فرماید :«فَإِذَا قُضِیَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِی الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّـهِ»
تـو گـمـان مـى کـنـى اگـر مـردى داخـل خـانـه اى شـود، و در آن را بـه روى خـود گل بگیرد(ببندد)دنبال کارکاسبی نرود- و پیش خود بگوید: رزق من برایم از بالا فرو مى آید، آیا این منطق درست است؟ هـرگـز درست نیست، و چنین شخصى یکى از آن سه نفرى است که دعایشان مستجاب نمى شود.
سه گروهی که دعایشان مستجاب نمی شود
امام صادق(ع)فرمود:اول-مردى که زنى دارد و مـرگ او را از خدا مى خواهد، چنین دعایى مستجاب نیست، براى اینکه عصمت آن زن به دسـت او اسـت، مى تواند طلاقش داده آزادش کند.
معامله بدون شاهد وکتابت
دوم -مردى که با کسى معامله اى کرده، و یا حـقـى بـر او دارد، و در هـنگام حقدار شدن شاهدى نگرفته، و آن شخص منکر حق او شده، و عـلیـه او نـفـریـن مـى کـنـد، چنین کسى هم دعایش مستجاب نیست، براى اینکه به وظیفه خود عـمل نکرده.
مردی که باسرمایه اش تجات نمی کند
سوم- مردى که با سرمایه اى که دارد مى تواند رزق خود را در آورد، ولى در خـانـه مـى نـشـیـنـد و بـه طـلب رزق بـیـرون نـمـى رود، و از خدا رزق نمى خواهد، تا همه سرمایه را بخورد، آن وقت دست به دعا برمى دارد، دعاى او هم مستجاب نیست.
چند روایت دربـاره پراکنده شدن مردم از نزد پیامبر(ص) در حالى که خطبه جمعه مىخواند،
و نیز در همان کتاب آمده که جابر بن عبداللّه گفت : کاروانى وارد مدینه شد، در حالى که مـا بـا رسـول خـدا (صـ) مشغول نماز بودیم، مردم (نماز را رها کرده ) به سوى آن کاروان رفتند، و به جز دوازده نـفـر کـه یـکى از ایشان من بودم کسى باقى نماند، و در این جریان بود که آیه شریفه -و اذا راوا تـجـاره او لهـوا انـفـضـوا الیـهـا... نازل گردید.
چرانمازگزاران جمعه «نماز»استماع خطبه رارهاکردند؟
و از کـتـاب عـوالى اللئالى حـکـایـت شـده کـه مـقـاتـل بـن سـلیـمـان گـفته : هنگامیکه رسـول خـدا (ص) در روز جمعه خطبه مى خواند،«دحیه کلبى» با مـال التـجـاره از شـام آمـد، و او هـر وقـت مى آمد در مدینه هیچ کس باقى نمى ماند، همه به سوى او مى آمدند،اوهر وقت مال التجاره مى آورد، تمامى آنچه مردم بدان نیازمند بودند مـى آورد، از آرد و گـنـدم و غـیـره و نـیـز هـر وقـت مـى آمـد «طبل»(جار) مى زد تا مردم از آمدنش مطلع شوند و بیایندبرای خرید.
آن روز که رسول خدا (ص) در خطبه نماز جمعه بود، «دحیه کلبى» وارد شهر مدینه شد، و در آن ایام «هنوز اسلام نیاورده بود» مردم آن جناب(پیامبر) را بالاى منبر تنها گـذاشـتـنـد، و رفـتندبرای خرید، در مسجد به جز دوازده نفر کسى نماند. حضرت فرمود: اگر این دوازده نـفـر هـم مـى رفـتـند خداى تعالى از آسمان سنگ بر آنان مى بارید، اینجا بود که سوره جمعه بر آن حضرت نازل شد.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«دِحْیَة بن خلیفه کَلبی»(تاجرمعروف) پس از جنگ احد اسلام آورد واما زود دردل مسلمان جای گرفت و در حوادث تاریخ اسلام نقش بسزایی از جمله سفیر اسلام به روم و ناظر معاهدات صلح و حضور در فتح شام و جنگ یرموک داشته است.
«دِحْیَة کَلبی»،مردخوش اندام بود وچهر زیبایی داشت، از زیباترین مردان معاصر خویش و در زیبایی ضربالمثل بود، پیامبر(ص) او را به،چهره اورابه سیمای جبرئیل تشبیه کرده بود.
مؤلف المیزان(علامه طباطبایی): ایـن داسـتـان بـه طـرق بـسـیـارى هـم از طـرق شـیـعـه و هـم از طـرق اهـل سـنـت روایـت شـده، و اخـبـار در عـدد بـاقـى مـانـدگـان در مـسـجـد از هـفـت تـا چهل نفر اختلاف دارد.
و نیز در مجمع البیان است که جمله«انفَضُّوا»به معناى این است که مردم متفرق شدند. و از امـام صـادق (ع) روایت شده که فرمود: به معناى-منصرف شدن-است. یعنى مردم به سوى تجارت منصرف شده، و تو را سر پا بالاى منبر تنها گذاشتند.
جـابـر بـن سـمره مى گوید: من هیچگاه رسول خدا (ص) را ندیدم کـه نـشـسـتـه خـطـبـه بـخواند، پس اگر کسى برایت گفت که آن جناب نشسته خطبه خوانده دروغ گفته است.
مؤلف المیزان(علامه سیدمحمدحسین طباطبایی)نوشت: این معنا در روایاتى دیگر نیز آمده.
و در الدر المـنـثـور اسـت کـه «ابـن ابـى شـیـبـه»از «طـاووس» روایـت کـرده کـه گـفـت : رسول خدا (ص) و ابوبکر و عمر و عثمان همگى ایستاده خطبه مى خواندند، و اولین کسى که بالاى منبر نشست، معاویه بن ابى سفیان بود./تفسیرالمیزان
نخستین نماز جمعه در اسلام چگونه شکل گرفت؟«یوم العروبه»چیست؟
المیزان نوشت:مسلمانان مدینه ، پیش از آنکه پیامبر (ص) هجرت کند، با یکدیگر صحبت کردند و گفتند: «یهود» در یک روز هفته اجتماع مى کنند (روز شنبه ) و «نصارى» نیز «روزیکشنبه» براى اجتماع دارند، خوبست ما هم یک روزدرهفته قرار دهیم و در آن روز جمع شویم و ذکر خدا گوئیم و شکر او را بجا آوریم ، آنـها روزقبل ازشنبه(یعنی جمعه) را که درآن زمان«یوم العروبه»نامیده مى شد،براى این هدف«اقامه نمازیوم العروبه» برگزیدندو به سراغ«ابوامامه اَسْعَدِ بْن زُراره»(یکى از بزرگان مدینه ) رفتند، او نماز را به صورت جماعت با آنـهـا بجا آورد و به آنها اندرز داد و «آن روز، روز جمعه نامیده شد» زیرا «روز اجتماع مسلمین» بود.
دراولین نمازجمعه ناهار وشام دادند
پذیرایی دراولین نمازجمعه دراسلام
امام جمعه««ابوامامه اَسْعَدِ بْن زُراره»»دسـتـور داد«ضیافتی» برپاکنندوگوسفندى را «ذبح» کنند.
نمازگزران جمعه ناهارخوردند، بعدازنمازهم نشستند گرم صحبت شدند،شام را هم ماندند، نهار و شام همگى از همان یک گوسفند بود، تعداد مسلمانان در آن روز، بسیار کم بود.
وفات«اولین امام جمعه دراسلام»
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«اَسْعَدِ بْن زُراره» پیش از آمدن «مُصعَب بن عُمَیر» به مدینه ، حتى پس از آن«امام جماعت»نمازه های یومیه مسلمانان مدینه بود،وی در ماه شوال سال نخست هجری، در حالی که هنوز بنای مسجد پیامبر(مسجدالنبی) به پایان نرسیده بود، درگذشت. پیامبر در تجهیز و تشییع جنازه او حاضر شد و بر وى نماز گزارد و این نخستین نماز میتى بود که پیامبر در مدینه به جاى آورد.
اولین مصلی جمعه کجابود؟
بعداز آنکه «مسجدقبا»آماده شد( فاصله ۳.۵ کیلومتری از مسجد النبی)در «محله بنى سالم» مراسم «نماز جمعه»را در آنجا برپا شد ، وپیامبر اسلام(حضرت محمد)،قبل ازنماز،مواعظی داشتند(خطبه خواندند) این اولین جمعه اى بود که رسول خدا (ص) «نمازجمعه» اقامه کردند، خطبه اى هم در این نماز جمعه خواند،اولین خطبه حضرت در مدینه بود.
تعدادنمازگزاران اولین نمازجمعه ۴۰نفر
یـکـى از محدثان از«عبدالرحمن بن کعب»نقل کرده که پدرم هر وقت صداى اذان جمعه را مـى شـنـیـد بـر«اسـعـد بـن زرارة» رحـمـت مـى فـرسـتـاد، هـنـگـامـى کـه دلیل این مطلب را جویا شدم گفت به خاطر آن است که او نخستین کسى بود که نماز جمعه را اقامه کرد آنـروز تعدادنمازگزاران ۴۰ نفربودند/تفسیرنمونه.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:دیدگاه آقای قرائتی رارهبرانقلاب تأییدکردند:«ترک نمازجمعه یعنی ترک رهبری»
قرائتی:یکوقت امام خمینی فرمود: «حفظ نظام از اوجب واجبات است»، حتّی از نماز واجبتر است! من جا خوردم. بعد دیدم قرآن اشاره دارد به اینکه حفظ نظام از نماز واجبتر است، چون عدّهای که پای خطبههای نماز جمعه پا شدند رفتند سراغ خرید(کالا وارزاق)
قرآن میگوید اینها بیادبند« وَإِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْوًا انفَضُّوا إِلَیْهَا » در ادامه میگوید «وَتَرَکُوکَ»،
اینها پیغمبر را تنها گذاشتند،نمی گوید «ترکوها»، باید بگوید «ترک الصّلاه» یا «ترک الخطبه».
یعنی بدتر از رها کردن خطبه و بدتر از رها کردن نماز، رها کردن رهبر آسمانی است،
لذا میگوید «ترکوکَ».
رهبرانقلاب:بیانات جناب آقای قرائتی کاملاً متین و پُرمغزبود. ۲۸ فروردین ۱۳۹۷
/سخنرانی حجت الاسلام قرائتی در ابتدای جلسهی درس خارج فقه حضرت آیتالله خامنهای در روز سهشنبه ۲۸ فروردین ۱۳۹۷