سیستم لیمبیک چیست؟(تفاوت مغزبامخ)آمیگدال چیست؟

فرق «هیپوتالاموس» و «تالاموس» چیست؟..لوپ آهیانه کجاست؟..شکنج کجاست؟آمیگدال کجاست؟لایه عنکبوتی چیست،..«ساب دورال»چیست؟لایه های «مننژ »چیست؟«کوروئید»چیست؟ساقه مغزکجاست؟و...درادامه خواهیددید.

مغز چیست؟ مُخ چیست ؟

​

مرکزکنترل وفرماندهی بدن گجاست؟

مدیریت سایت-پیراسته فر:درادامه ضمن آشنایی با« آناتومی مغز »وعملکردقسمتهای مختلف مغز به تفاوتهای مغززنان بامردان خواهیم پرداخت.

مغز انسان-مرکز دستگاه عصبی است. دستگاه عصبی مرکزی  به وزن یک کیلو و۳۰۰ الی ۱۴۰۰گرم که در درون حفاظ استخوانی به نام جمجمه و ستون فقرات قرار گرفته که مرکزفرماندهی بدن رابعهده دارد.

  مُخ: به  قسمتی ازمغز «مُخ»می گویند که شامل نیمکره عصبی و محتویات سلولی آن می باشد.​​

قسمت سطحی مخ، مخ،خاکستری رنگ  است و قشر مخ نامیده می‌شود. قشر مخ در انسان به علت وسعت زیاد خود و جای گرفتن در فضای محدود حالت چین خورده دارد. در زیر قشر مخ ماده سفید رنگی وجود دارد که از اجتماع رشته‌های عصبی میلین‌دار تشکیل شده است و این رشته همان دنباله‌های نورون‌هایی هستند که در قشر خاکستری با سایر قسمت‌های دستگاه عصبی قرار دارند.

​

به طور کلی «مغز »ما از دو بخش عمده تشکیل شده ، مخ یا سربروم(cereburm) است، که خودش به دو نیمکره چپ و راست تقسیم می شود . بخش دیگر مخچه  (cerebellum)است که به معنای «مغز کوچک » است که  در زیر مغز قرار گرفته است. هر یک از نیمکره های مغز به ۴لوب(Lobe) تقسیم می شود:

لوب پس سری(occipital)اکسیپیتال : برای بینایی، محرک‌ها و اطلاعات بینایی،شناسایی رنگ‌ها وکلمات.
لوب آهیانه ای(partieal)پریتال :  با پردازش اطلاعات حسی لمسی مانند فشار، لمس و درد ارتباط دارد،برای درک شنیدار و تکلم است.
«لوب گیجگاهی»(temporal)تمپورال : برای ادراک فضایی و زبانی،تفسیر صداها و زبانی که می‌شنویم

«لوب جلویی »که بانامهای :پیشانی یاقُدامی (Frontal)نیزشناخته می شوند:  با استدلال، مهارت‌های حرکتی، سطح بالاتر شناخت، و زبان بیانی در ارتباط است.

​​​

هر برآمدگی سطح مغز «شکنج» نام دارد و هر شکاف (groove) را شیار (sulcus) می‌نامند.

تالاموس و هیپوتالاموس

غدد هیپوتالاموس(Hypothalamus)، هیپوفیز(Pituitary) و غده صنوبری(غدد صنوبری)

تالاموس و هیپوتالاموس در فاصله بین سربروم و ساقه مغز قرار دارد. تالاموس پیام‌های حسی و حرکتی را به غشای مغز می‌فرستد و در تنظیم هوشیاری، خواب و آگاهی نقش دارد. هیپوتالاموس، سیستم عصبی را از طریق غده هیپوفیز به سیستم غدد درون‌ریز بدن (که هورمون‌ها را تولید می‌کنند) مرتبط می‌سازد.

«هیپوتالاموس» بعنوان «غده اصلی» نامیده می‌شود، زیرا یکی از «مهمترین وظایف هیپوتالاموس» پیوند دادن سیستم عصبی به سیستم غدد درون ریز (هورمونی) است که با کنترل غده هیپوفیز انجام می‌دهد.

«هیپوتالاموس» هورمون های عصبی را «سنتز» و «ترشح» می کند که باعث تحریک یا مهار ترشح هورمون های هیپوفیز می شود که به نوبه خود به هیپوتالاموس در کنترل:
دمای بدن،گرسنگی،تشنگی،خستگی،احساسات،رشد،تعادل نمک و آب (الکترولیت)،خواب،وزن بدن،محرک های بویایی (حس بویایی)،فعالیت جنسی،تغییرات دمای بدن ناشی از عفونت،خشم واسترس نقش دارد.

«قشر مغز »(کورتکس)دارای شش لایه «نورون» مجزا است و به عنوان «نئوکورتکس» طبقه بندی می شود.

۲ ناحیه از قشر مغز کمتر از ۶ لایه دارند. لایه اول فقط شامل سه لایه است، به عنوان «آرشیکورتکس» طبقه بندی می شود و شامل«ساختار هیپوکامپ» است. لایه دوم شامل سه تا پنج لایه است که به عنوان «پالئوکورتکس»(neocortex) طبقه بندی می شود و شامل ناحیه «حسی بویایی» ، قشر «آنتورینال» ، «پریامیگدالوئید» و«ناحیه مجاور» است.

«قشر مغز»(cortex)خارجی ترین لایه مغز سر است. سطح آن چین های زیادی دارد و ظاهری چروکیده به آن می دهد. چین ها از «شیارها»ی عمیق زیادی به نام«شیار»(sulci) و نواحی برجسته به نام «شِکَنْج»(gyrus) تشکیل شده است. این چین‌ها به سطح قشر مغز شما اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند حجم زیادی از اطلاعات توسط سلول‌های عصبی بیشتری پردازش شوند. قشر مغز شما حدود نیمی از کل جرم مغز شما را تشکیل می دهد.

 شامل شش لایه سلول عصبی است که حدود ۱۵ میلیارد سلول عصبی دارد. ضخامت آن ۲ تا ۴میلی متر است.

قشر مغز دارای ۴ لوب( پیشانی، جداری، تمپورال و پس سری) هر یک از این لوب ها وظیفه پردازش انواع مختلف اطلاعات رادارند... فرآیندهای سطح بالاتر مغز انسان از جمله زبان، حافظه، استدلال، تفکر، یادگیری، تصمیم گیری، احساسات، هوش و شخصیت است.

دو نوع سلول غالبی که مغز از آنها تشکیل شده است شامل «نورون ها» و «سلول های گلیال» است که می توان از آنها به عنوان «نوروگلیا» یا «گلیا »نیز نامید، بسته به مکان آنها در هر دو سیستم عصبی مرکزی و محیطی (به ترتیب CNS و PNS)، 
«سلول های گلیال» را می توان به «الیگودندروسیت ها»، «سلول های میکروگلیال» و «آستروسیت» ها تقسیم کرد
«نورون ها »می توانند «مورفولوژی»(ریخت شناسی) های مختلفی داشته باشند.
همه «نورون ها» دارای ۴ ناحیه مشترک هستند(بدن سلولی، دندریت ها، آکسون و پایانه آکسون) هر کدام عملکردهای مربوط به خود را دارند

مخچه چیست؟

مخچه(cerebellum) در زیر سربروم واقع شده است و کارکردهای مهمی در کنترل حرکات بدن بر عهده دارد. مخچه نقش مهمی در هماهنگی و تعادل اندام‌های بدن دارد و علاوه بر آن می‌تواند عملکردهای شناختی نیز داشته باشد

آناتومی مغز 

جمجمه

جمجمه وظیفه‌ی حفاظت از مغز در برابر آسیب‌ها را بر عهده دارد. جمجمه از هشت استخوان تشکیل شده که در درزها با یکدیگر ترکیب می‌شوند. استخوان‌های جمجمه شامل استخوان‌های قدامی، آهیانه، گیجگاهی، گوه‌ای، پس سری و غربالی است. صورت از ۱۴ استخوان دوتایی از جمله استخوان‌های آرواره، گونه، بینی، کامی، اشکی، کونکای تحتانی بینی، آرواره و استخوان تیغه بینی تشکیل شده است.

«مغز »از فسمتهای مهمی چون مغز پیشین، مخچه و ساقه مغز تشکیل شده است.

مغز پیشین بزرگترین قسمت مغز بوده و از دو نیمکره راست و چپ تشکیل شده است و اعمال اصلی، مانند تشخیص حس لامسه، بینایی، شنوایی، تلکلم، استدلال، احساسات، یادگیری و کنترل  حرکات را انجام می‌دهد.

مخچه در زیر مغز پیشین قرار دارد. وظیفه‌ی مخچه، هماهنگ سازی حرکات عضلات، حفظ حالت قرارگیری و تعادل بدن است.

شامل مغز میانی، پل دماغی و بصل النخاع است. ساقه مغز در نقش یک مرکز باز پخش عمل می‌کند که مغز پیشین و مخچه را به نخاع متصل می‌سازد. ساقه مغز مسئول انجام بسیاری از اعمال خودکار مانند تنفس، ضربان قلب، دمای بدن، سیکل خواب و بیداری، گوارش و هضم، سرفه، عطسه، استفراغ، و بلع است.

از ۱۰ عصب جمجمه‌ای، ۹ تای آنها از ساقه مغز نشات می‌گیرند.

سطح مغز پیشین حالتی چین خورده دارد که قشر یا پوسته‌ی مغز نامیده می‌شود. ۷۰٪ از میلیاردها سلول عصبی مغز در قشر مغز قرار دارند. سلول‌های عصبی باعث شده‌اند که قشر مغز رنگی خاکستری و قهوه‌ای داشته باشد و به همین دلیل است که آن را بخش خاکستری مغز می‌نامند. در زیر قشر مغز، رشته‌های اتصال دهنده‌ی بلندی بین نورون‌ها وجود دارد که اکسون نامیده شده و بخش سفید مغز را تشکیل می‌دهند.

دستگاه کناری(حاشیه ای)

دستگاه کناری(limbic system) یا دستگاه لیمبیک دستگاهی است ابتدایی و نیمه خودکار که مسئول عواطف و رفتار جنسی است.

«سیستم لیمبیک» به معنی سیستم حاشیه‌ای است و برای توصیف مجموعه‌ای از هسته‌ها و قسمت‌هایی از قشر به کار می‌رود که از لحاظ آناتومیک و عملکردی به هم متصل هستند.

 این سیستم رفتارهای هیجانی و محرک‌های انگیزشی را که در ارتباط با بقای نفس و گونه می‌باشند، تنظیم می‌کند. همچنین، عملکرد سیستم اتونوم و درون ریز را خصوصا در پاسخ به محرک‌های هیجانی کنترل کرده و سطح برانگیختگی در اثر محرک‌ها را کنترل می‌کند. این هیجانات شامل لذت، خشم، ترس و… هستند. علاوه بر این‌ها، بسیاری از این ساختارها نقش مهمی در فرایند حافظه و ذخیره‌سازی اطلاعات داشته و برخی ارتباط نزدیکی با سیستم بویایی دارند.

اجزای درگیر در سیستم لیمبیک دو دسته اند.

۱-قشری

۲- زیرقشر

بخش قشری حلقه‌ای از قشر را تشکیل می‌دهد که پیرامون قسمت‌های زیرقشری قرار دارد و به همین دلیل «لوب لیمبیک» نیز نامیده می‌شود. قشر اینسولار، قشر اوربیتوفرونتال، شکنج‌های subcallosal، cingulate و parahippocampal و قلاب (uncus) از جمله ساختارهای تشکیل دهنده این حلقه هستند. این قسمت‌ها بیشتر جزو پالئوکورتکس می‌باشند. بخش زیرقشری از ساختارهایی همچون هیپوتالاموس، آمیگدال، هیپوکامپ، هسته‌های سپتال، قسمت‌هایی از عقده‌های قاعده ای و برخی از هسته‌های تالاموسی مانند هسته قدامی تشکیل شده است.

یکی از عواملی که سیستم لیمبیک را مرکز احساسات و واکنش‌های مغزی کرده‌است، قرار گرفتن آن بین نواحی تفکر مغز و اعمال خروجی سیستم عصبی است.

سیستم لیمبیک معمولا تحت کنترل نواحی مربوط به تفکر قرار دارد، با این حال می‌تواند به طور مستقل نیز عمل کند. قسمت هایی از سیستم لیمبیک که مربوط به اطلاعات ورودی و پردازش هستند شامل نواحی قشری، آمیگدال و هیپوکامپ و نواحی مربوط به اطلاعات خروجی شامل هسته های سپتال و هیپوتالاموس هستند.

مدارواکنش دفاع (defense reaction circuit)

هسته ی بادامی در عمق قسمت «قدامی» قطعه ی گیجگاهی مغز قرار دارد. از این هسته ٬ رشته هایی به نام استریا ترمینالیس(stria terminalis) به طرف عقب و بالا می روند ٬ تالاموس را دور می زنند و مجددا به طرف پایین و جلو برمی گردند و به هسته ای در عمق قطعه ی پیشانی و پایین برجستگی قدامی جسم پینه ای ٬ به نام هسته ی سپتال ختم می شوند. از هسته ی سپتال نیز رشته هایی به نام نوار عمودی جیاکومینی(diagonal band of Giakomini) به هسته ی بادامی وارد می شوند. مدار واکنش دفاع یک «مدار آدرنرژیک »است.

اجزای دیگر این دستگاه عبارتند از: «غده ی صنوبری »یا اپیفیز(epiphysis) و رشته های ارتباطی آن با هسته های سپتال(به نام استریا مدولاریس stria medullaris) ٬ هسته ی بین پایه ای(interpeduncular) که در بالای ساقه ی مغز قرار دارد « اندوزیوم خاکستری»(indusium griseum) که بین جسم پینه ای و شکنج سینگولیت قرار دارد و شکنج هیپوکامپ را به هسته های سپتال متصل می نماید ٬ شکنج فوق کاسه چشمی قطعه پیشانی(frontal orbital cortex) و دسته ی مغز قدامی میانی(median forebrain bundle)  یک راه بسیار مهم ارتباطی بین دستگاه کناری و هیپوتالاموس و تشکیلات مشبک ساقه ی مغز اشت. این راه از شکنج فوق کاسه چشمی و هسته های سپتال شروع می شود و تا ساقه ی مغز ادامه پیدا می کند.

آمیگدال چیست؟

آمیگدال(Amygdala) که به آن«بادامه »نیزمی گویند،مرکز مهم تنظیم پاسخ‌های رفتاری، اتونومیک و درون‌ریز به محرک‌های محیطی خصوصا آن‌هایی که به هیجان مرتبط هستند، می‌باشد. این ساختار در ایجاد پاسخ‌های هماهنگ به استرس نقش دارد و واکنش‌های رفتاری بسیاری را که در بقای فرد و گونه نقش دارد تنظیم می‌کند. ضایعات سیستم لیمبیک باعث کاهش پاسخ به استرس می‌شود. تحریک آمیگدال می‌تواند باعث تولید الگوهای خشم و هیجان ،ترس شود.

آمیگدال ساختار مهمی است که در قسمت قدامی لب‌ تمپورال، درون قلاب و پایین‌تر از هیپوکامپ قرار گرفته و مجموعه‌ای از هسته‌های کوچک است. این بخش ارتباطات دوطرفه فراوانی با مناطق مغزی شامل تالاموس، هیپوتالاموس، قشر اوربیتوفرونتال، هسته‌های سپتال، شکنج‌های cingulate و parahippocampal و ساقه مغزی دارد. پیاز بویایی تنها ناحیه‌ای است که ارتباطات دوطرفه با آمیگدال نداشته و فقط اطلاعات را به آن وارد می‌کند. یکی از مهمترین شاخه‌های مسیر بویایی به بخشی از آمیگدال موسوم به هسته‌های قشری داخلی منتهی می‌شود که بلافاصله در زیر قشر مغز در ناحیه هرمی بویایی قرار دارد. درحقیقت سیستم لیمبیک از طریق آمیگدال بادنیای اطراف ارتباط برقرار می‌کند.

قسمت‌های عمیق مغز

هیپوتالاموس چیست؟

وظیفه اصلی هیپوتالاموس  تنظیم وحفظ وضعیت ثابت وپایدار-هموستاز-بدن است یا به‌عبارت‌دیگر حفظ تعادل بدن. عواملی مانند فشارخون، درجه حرارت بدن، تعادل مایعات و الکترولیت و وزن بدن در یک محدوده‌ای به نام «محدوده تعادلی» حفظ می‌شوند.

هیپوتالاموس در کف «بطن سوم» مغز قرار داشته و مسئول کنترل سیستم اختیاری بدن است. هیپوتالاموس رفتارهایی همچون گرسنگی، تشنگی، خواب، و واکنش‌های جنسی را کنترل می‌کند. همچنین هیپوتالاموس دمای بدن، فشار خون، احساسات، و ترشح هورمون‌ها را تنظیم می‌کند.

غده هیپوفیز: غده هیپوفیز در درون حفره استخوانی کوچکی در پایه‌ی جمجمه که زین ترکی نامیده می‌شود، قرار دارد. غده هیپوفیز از طریق ساقه هیپوفیز به هیپوتالاموس متصل است. غده هیپوفیز که به نام غده ارباب نیز شناخته می‌شود، کنترل کننده‌ی دیگر غدد درون ریز در بدن است. غده هیپوفیز باعث ترشح هورمون‌های کنترل کننده‌ی رشد جنسی شده، رشد عضلات و استخوان‌ها را افزایش داده، در برابر استرس واکنش نشان داده و با بیماری مبارزه می‌کند.

غده صنوبری: غده صنوبری در پشت بطن سوم قرار دارد. غده صنوبری با ترشح ملاتونین به تنظیم ساعت درونی بدن و ریتم‌های شبانه روزی کمک می‌کند. غده صنوبری در رشد جنسی نیز نقش دارد.

تالاموس:به هسته های خاکستری رنگ و تخم مرغی شکل که به صورت قرینه درنیمکره مخ قرار دارد، تالاموس می گویند.

تالاموس نقش یک مرکز بازپخش برای تمام اطلاعاتی که به قشر رویی مغز می‌آیند و می‌روند را دارد. همچنین تالاموس در احساس درد، توجه، هوشیاری و حافظه نیز نقش دارد.

عقده‌های قاعده‌ای: عقده‌های قاعده‌ای شامل هسته‌ی دم دار، پوسته و گوی رنگ پریده یا پالیدوم می‌باشند. این هسته‌ها با مخچه همکاری می‌کنند تا بتوانند حرکات ظریفی هم‌چون حرکات نوک انگشتان را هماهنگ سازند.​

سیستم لیمبیک: سیستم لیمبیک، مرکز احساسات، یادگیری، و حافظه است. سیستم لیمبیک شامل شکنج کمربندی، هیپوتالاوس، بادامه (واکنش‌های احساسی) و هیپوکامپ می‌باشد.

اعصاب مغزی یا جمجمه‌ای

مغز از طریق نخاع و ۱۲ جفت اعصاب مغزی با بدن در ارتباط است‌. ده جفت از این اعصاب مغزی که کنترل کننده‌ی شنوایی، حرکات چشم‌ها، احساس‌های صورت‌، احساس چشایی، بلع و حرکت صورت، گردن، شانه و عضلات زبان هستند، از ساقه مغز نشات می‌گیرند.‌ اعصاب مغزی مربوط به بویایی و بینایی از مغز پیشین نشات می‌گیرند.

پرده‌های مغز

مغز و نخاع توسط سه لایه‌ی بافتی به نام پرده‌های مغز پوشیده شده و محافظت می‌شوند.

لایه‌های مغز از خارج به داخل عبارتند از:

سخت شامه(دورا ماتر)

سخت شامه یک پوسته‌ی قوی و محکم در داخل جمجمه است. سخت شامه دارای دو لایه به نام‌های لایه ضریع و لایه عمیق است که با یکدیگر ترکیب شده و فقط برای تشکیل «سینوس‌»های وریدی از یکدیگر جدا می‌شوند. دورا دارای خمیدگی‌ها و چین‌های کوچکی است،خارجی‌ترین لایه است.

چین‌های سخت شامه

۱-چادرینه مخچه -مغز پیشین و مخچه را از یکدیگر جدا می‌کند

۲- داس مغز – نیم‌کره چپ و راست مغز از یکدیگر جدا می‌کند

لایه عنکبوتی (آراکنوئید)​

spider layer (arachnoid)

لایه عنکبوتیه یک لایه نازک و شبیه تار عنکبوت است که تمام مغز را پوشانده است. عنکبوتیه بافتی کشسانی دارد.

​​​

نرم شامه«پیا ماتر»(Pia mater)

نرم شامه  داخلی‌ترین لایهٔ مننژی است که تمام چین خوردگی‌های موجود در سطح مغز را در بر می‌گیرد. نرم شامه رگ‌های خونی بسیاری دارد که به قسمت‌های عمقی مغز نیز می‌رسند​

ساب دورال چیست؟

فضای بین سخت شامه و لایه‌ی عنکبوتیه را فضای زیر سخت شامه ای یا «ساب دورال» می‌نامند.
 زیر عنکبوتیه چیست؟

فضای بین نرم شامه و عنکبوتیه را فضای زیر عنکبوتیه می‌نامند. فضای زیر عنکبوتیه فضایی است که مایع مغزی نخاعی وجو داشته و مغز را در بر می‌گیرد.

مغز برای حفظ گردش خون به ساختارهای تخصصی نیاز دارد. این کار با یک آرایش منحصر به فرد از عروق خونی که خون تازه به مغز منتقل می کنند و «سینوسهای وریدی» که خون دی اکسید شده را از مغز خارج می کنند ، آغاز می شود. فراتر از تأمین خون ، مغز خون را در «مایع مغزی نخاعی» (CSF) فیلتر می کند ، سپس از طریق حفره های مغز مانند فضای زیر عنکبوتیه و بطن ها گردش می یابد.
ساختارهای محافظتی مغز. به صورت سطحی ، پوست سر و استخوان های جمجمه اولین لایه محافظتی را ایجاد می کند. در اعماق این لایه ها ، مننژها (که توسط ماده مادون قرمز ، ماده مایع استخوان حلزون و ماسک حفره ای نشان داده می شوند) مغز را می پوشانند و تقسیم می کنند. در داخل مننژ ، خون در داخل رگهای خونی و سینوس ها و مایع مغزی نخاعی در فضای زیر عنکبوتیه و بطن ها برای حمایت از عملکرد مغز گردش می یابد.
مننژ جمجمه
سطح خارجی CNS توسط مجموعه ای از غشاهای متشکل از بافت همبند به نام مننژ پوشانده شده است که از مغز محافظت ، تثبیت و تقسیم می کند. لایه های مننژ از سطحی تا عمیق ، ماده دورا ، ماده استخوان حلزون و ماده مادری هستند. ماده دورا یک لایه رشته ای ضخیم و یک غلاف محافظ قوی روی کل مغز است. در سطح داخلی جمجمه و حفره مهره ها لنگر می اندازد. ماده استخوان حلزون غشایی از بافت نازک رشته ای است که یک کیسه شل در اطراف مغز تشکیل می دهد. در زیر ماده استخوان حلزون ، فضایی به نام فضای زیر عنکبوتیه وجود دارد که در آن یک «شبکه رشته ای نازک و نازک ، مارپیچی عنکبوتیه» را تشکیل می دهد ، که مانند یک تار عنکبوت به نظر می رسد نام این لایه را گذاشته است. به طور مستقیم در مجاورت سطح مغز pia mater قرار دارد ، یک غشای فیبر نازک که از پیچیدگی های سطحی مغز پیروی می کند و در شیارها و تورفتگی های دیگر قرار می گیرد.
«لایه های مننژ مغز»

«کورتکس سوماتوسنسوری»(Somatosensory cortex)کجاست؟

 ​

قشر حسی جسمی اولیه در برآمدگی قشر به نام شکنج پست مرکزی قرار دارد که در لوب جداری یافت می شود. درست در خلف شیار مرکزی، یک شکاف برجسته که از کناره قشر مغز می گذرد، قرار دارد.
«اطلاعات حسی جسمی» که به ادراک آگاهانه می رسد در مسیرهای مختلفی در سیستم عصبی مرکزی حرکت می کند. همه اینها در مکان‌های مختلف از خط وسط جدا می‌شوند تا در نهایت به ناحیه‌ای روی مخ طرف مقابل به نام «قشر حسی جسمی اولیه» برسند که در قسمت قدامی لوب جداری قرار دارد. سپس نورون‌ها از قشر اولیه حسی جسمی به مناطقی به نام قشر حسی تنی انجمنی می‌رسند که در «لوب جداری» و در خلف(پشت) قشر حسی جسمی اولیه قرار دارند.

**

لایه های مننژ در زیر استخوان های جمجمه نشان داده شده است. ماده دورا در مجاورت سطح داخلی جمجمه است. درون آن ، رگها و «سینوس ساژیتال فوقانی» نهفته است. ماده pia مجاور سطح مغز است. «فضای عنکبوتیه» و زیر عنکبوتیه بین یکدیگر قرار دارند. ویلوس عنکبوتیه نشان داده می شود که در سینوس دورال در حال ظهور است تا به CSF اجازه دهد دوباره برای تخلیه در خون فیلتر شود.

«هماتوم ساب دورال» (Subdural Sematoma) یا به اختصار (SDH)، نوعی خونریزی است که در آن خون به علت آسیب‌دیدگی مغز، بین لایه داخلی ماده «دورا و مننژ »در اطراف مغز تجمع می‌یابد. 

«هماتوم ساب دورال» ممکن است باعث افزایش فشار داخل جمجمه و در نهایت منجر به فشرده سازی و آسیب به بافت ظریف مغز شود. «هماتوم حاد ساب دورال» اغلب کشنده است اما در صورت مدیریت صحیح، هماتوم مزمن ساب دورال پیش آگهی بهتری دارد.​

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«هماتوم» به محل کبودی(تجمع خونی ناشی ازضربه)گفته می شود.

در «اپی دورال»(اکسترا دورال)خونریری مربوط به شریان هاست که معمولاً در اثر تروما به جمجمه به وجود می آید./پایان.

​

در «ساب دورال»خونریزی از ورید هاست و میتونه به دلایل مختلف از جمجعه تروما ، خونریزی مغزی به خاطر فشار بالا، تومور ها، عوارض بعد از جراحی اتفاق بیفتد./پایان.

در داخل مغز چهار بطن وجود دارد که همگی از فضای توخالی اصلی درون لوله عصبی ، «کانال مرکزی» ایجاد شده اند. دو مورد اول بطن های جانبی نام دارند و در اعماق مغز قرار دارند . دو بطن جانبی به شکل C هستند و در نیمکره چپ و راست قرار دارند و در یک زمان به عنوان بطن های اول و دوم شناخته می شدند. این بطن ها توسط دو روزنه به نام بطن سوم به سوراخ بین بطنی متصل می شوند. بطن سوم به داخل مجاری به نام قنات مغزی باز می شود که از مغز میانی عبور می کند و بطن سوم را به بطن چهارم متصل می کند. بطن چهارم فضای بین مخچه و پونز و مدولای فوقانی است. سیستم بطنی از بطن چهارم به فضای زیر عنکبوتیه باز می شود. دیافراگم میانی منفرد و جفت دیافراگم های جانبی به فضای زیر «عنکبوتیه» متصل می شوند تا CSF بتواند از طریق بطن ها و اطراف خارج از CNS جریان یابد. از بطن چهارم ، CSF می تواند به پایین کانال مرکزی نخاع ادامه دهد.
سینوس های دیجیتال و رگهای مغزی. خون از طریق مغز از طریق یک سری سینوس ها و رگه هایی که به رگهای ژوگولار متصل می شوند، از مغز خارج می شود.

گردش خون مایع مغزی نخاعی. شبکه کوروئید در همه بطن ها CSF تولید می کند که از طریق سیستم بطن گردش می کند و سپس از طریق دیافراگم های میانی و جانبی وارد فضای زیر عنکبوتیه می شود. سپس CSF در دانه های حلقی ، که در آن غشای حلزونی در «سینوس های دورال» ظاهر می شود ، دوباره در خون جذب می شود.​​

بازگشت وریدی از مغز
پس از عبور از CNS ، خون از طریق یک سری سینوس دورال و وریدهای مغزی به گردش خون برمی گردد . سینوس دورال در دو لایه ماده دورا قرار دارد. سینوس ساژیتال برتر در شیار داخلی مغز قرار دارد ، جایی که CSF را از مننژ جذب می کند. سینوس ساژیتال فوقانی به همراه سینوس های پس سری و سینوس مستقیم به محل تلاقی سینوس ها تخلیه می شود تا سپس در سینوس های عرضی تخلیه شود. سینوس های عرضی به سینوس های سیگموئید متصل می شوند و سپس به وریدهای ژوگولار متصل می شوند. از آنجا خون به سمت قلب ادامه می یابد تا برای ریکسیژناسیون به ریه ها پمپ شود.

بطن‌ چیست؟

مغز دارای حفره‌هایی پر از مایع مغزی نخاعی است که بطن نامیده می‌شوند.

«کوروئید»چیست؟

درون بطن‌ها یک ساختاری نواری شکل وجود دارد که شبکه‌ی «کوروئید» نامیده می‌شود و مایع شفاف و بی رنگ مغزی نخاعی در آنجا تولید می‌شود. مایع مغزی نخاعی همیشه در حال گردش است و به طور مداوم جذب و دوباره پر می‌شود.

سیستم عصبی

سیستم عصبی به بخش اعصاب مرکزی و اعصاب محیطی تقسیم می‌شود. سیستم اعصاب مرکزی از مغز و نخاع تشکیل شده است. سیستم اعصاب محیطی از اعصاب نخاعی که از نخاع منشعب می‌شوند و اعصاب دماغی که از مغز منشعب می‌شوند تشکیل شده است. سیستم عصبی محیطی شامل اعصاب خود مختار (سمپاتیک و پاراسمپاتیک) است که اعمال حیاتی بدن، مانند تنفس، گوارش، ضربان قلب، و ترشح هورمون‌ها را کنترل می‌کند.

شریان‌های-سرخرگ- مهره‌ای( Vertebral artery) خون مورد نیاز مخچه، ساقه مغز و قسمت زیرین مغز پیشین را تامین می‌کند.

شریان «باسیلار»چیست؟

شریان‌های مهره‌ای راست و چپ پس از عبور از جمجمه به یکدیگر پیوسته و «شریان باسیلار» را تشکیل می‌دهند.

شریان باسیلار و شریان‌های کاروتید داخلی در پایه‌ی مغز که «حلقه شریانی ویلیس» نامیده می‌شود با یکدیگر در ارتباط هستند. ارتباط بین کاروتید داخلی و باسیلار مهره‌ای یک ویژگی مهم برای حفاطت از مغز است. اگر یکی از شریان‌ها مسدود شود، جریان خون جانبی به حلقه‌ی شریانی ویلیس آمده و مانع خونریزی می‌شود.

قسمت های عمقی مغز

هیپوتالاموس : هیپوتالاموس در کف بطن سوم مغز قرار داشته و مسئول کنترل سیستم اختیاری بدن است. هیپوتالاموس رفتارهایی همچون گرسنگی، تشنگی، خواب، و واکنش‌های جنسی را کنترل می‌کند. همچنین هیپوتالاموس دمای بدن، فشار خون، احساسات، و ترشح هورمون‌ها را تنظیم می‌کند.

تالاموس : تالاموس نقش یک مرکز بازپخش برای تمام اطلاعاتی که به قشر رویی مغز می‌آیند و می‌روند را دارد. همچنین تالاموس در احساس درد، توجه، هوشیاری و حافظه نیز نقش دارد.

غده هیپوفیز : غده هیپوفیز در درون حفره استخوانی کوچکی در پایه‌ی جمجمه که زین ترکی نامیده می‌شود، قرار دارد. غده هیپوفیز از طریق ساقه هیپوفیز به هیپوتالاموس متصل است. غده هیپوفیز که به نام غده ارباب نیز شناخته می‌شود، کنترل کننده‌ی دیگر غدد درون ریز در بدن است. غده هیپوفیز باعث ترشح هورمون‌های کنترل کننده‌ی رشد جنسی شده، رشد عضلات و استخوان‌ها را افزایش داده، در برابر استرس واکنش نشان داده و با بیماری مبارزه می‌کند.

غده صنوبری : غده صنوبری در پشت بطن سوم قرار دارد. غده صنوبری با ترشح ملاتونین به تنظیم ساعت درونی بدن و ریتم‌های شبانه روزی کمک می‌کند. غده صنوبری در رشد جنسی نیز نقش دارد.

عقده‌های قاعده‌ای :  عقده‌های قاعده‌ای شامل هسته‌ی دم دار، پوسته و گوی رنگ پریده یا پالیدوم می‌باشند. این هسته‌ها با مخچه همکاری می‌کنند تا بتوانند حرکات ظریفی هم‌چون حرکات نوک انگشتان را هماهنگ سازند.

سیستم لیمبیک :  سیستم لیمبیک، مرکز احساسات، یادگیری، و حافظه است.

سیستم لیمبیک شامل :شکنج کمربندی، هیپوتالاوس، بادامه  و هیپوکامپ می‌باشد.

مدیریت سایت-پیراسته فر:اطلاعات عمومی ازمرکزفرماندهی بدن :

* مغز شما بین ۱۰ تا ۲۳ وات برق تولید می‌کند.این قدرت برای روشنایی دو لامپ کم مصرف کافیست.

* یک فرد  بطورمعمول  روزانه ۷۰ هزار فکر به سرش زده می شود.

*۷۵ درصد وزن مغز را آب تشکیل می‌دهد و بخش جامد مغز عمدتا از جنس چربی(حدود۱۰ درصد ) بقیه  از جنس پروتئین، هیدروکربن و نمک است.

* ارتفاع مغز انسان ۹.۳ سانتی متر است.

* اندازه مغز ۱۶ در ۱۴ در ۹.۳ سانتی متر و وزن آن ۱.۳ کیلوگرم است. (ازاین  کیلو وسیصدگرم ،حدود۲۰۰ میلیون سلول عصبی (نورون) دارد.

* هنگام خندیدن از ۵ بخش مغز استفاده می‌شود.

کارکردهای مغز 

دستگاه عصبی مرکزی: بخشی از دستگاه عصبی است که در داخل محفظه ای استخوانی به نام استخوان جمجمه و ستون فقرات قرار دارد و از دو قسمت اصلی مغز و نخاع تشکیل شده است.

مغز در داخل استخوان جمجمه و نخاع در داخل ستون فقرات قرار دارد.

مخ:بزرگ ترین قسمت مغز، مخ است که دو نیمکره دارد.

رشته های عصبی محکم و سفیدرنگی دو نیمکره مغز را به هم متصل می کند و ارتباط بین این دو نیمکره را برقرار می کند. در بخش خارجی مخ، لایه ای خاکستری رنگ با برآمدگی ها و شیارهای متعدد وجود دارد که به آن قشر مخ گفته می شود. در زیر قشر مخ ماده ای سفیدرنگ دیده می شود که از تجمع رشته های عصبی دارای پوشش «میلین» تشکیل شده است.

هیپوتالاموس:دربخش«ملین» چند هسته خاکستری رنگ دیده می شود که مهم ترین آنها همان غده تالاموس و هیپوتالاموس است.

به طور کلی هر قسمت از قشر خاکستری رنگ مخ وظیفه مشخصی را بر عهده دارد. مراکز دریافت و تفسیر اطلاعات منتقل شده از اندام های حسی بدن مانند چشم، گوش و پوست در این قسمت از مغز قرار دارد. بخشی از این قشر خاکستری رنگ مسئولیت انجام حرکات ارادی بدن را بر عهده دارد.

نیمکره های مغز مرکز احساسات، حافظه و تفکر است. نیمکره چپ حرکات مربوط به نیمه راست بدن و نیمکره راست حرکات نیمه چپ بدن را کنترل می کند. علاوه بر این در هر نیمکره مجموعه ای از فعالیت های اختصاصی نیز انجام می شود. برای مثال زبان آموزی، منطق، تفکر ریاضی و یادگیری در نیمکره چپ اتفاق می افتد و در مقابل نیمکره راست برای انجام کارهای دیگری مانند موسیقی و کارهای هنری تخصص دارد.

هیپوتالاموس مرکز تنظیم خواب و بیداری، دمای بدن و احساس گرسنگی و تشنگی است. تالاموس نیز پیام های حسی دریافتی از پیام های دیداری و شنیداری تا ترس و درد را پیش از رسیدن به قشر مخ تقویت می کند.

مخچه: در قسمت پشت و زیر مخ، بخش دیگری از مغز به نام مخچه قرار دارد.

مخچه بخشی از مغز است که در حفظ تعادل بدن نقش بسیار مهمی دارد.

مخچه نیز مانند مخ از دو نیمکره تشکیل شده است با این تفاوت که چین خوردگی ها در سطح مخچه کم عمق تر بوده و ساختار منظم تری دارد. بخش سطحی مخچه نیز از قشر خاکستری رنگی پوشانده شده است.

وظایف مُخچه

پیام های حرکتی مخابره شده از مغز پیش از رسیدن به اندام های مختلف بدن در مخچه تقویت می شود.

چشم ها و گوش داخلی مخچه را از وضع بدن آگاه می کنند و مخچه نیز براساس اطلاعات دریافتی به گونه ای ماهیچه ها را کنترل می کند که تعادل بدن حفظ شود.

بنابراین می توان وظیفه اصلی مخچه را در کنترل فعالیت های ماهیچه ای بدن خلاصه کرد. همه این فعالیت ها به طور غیرارادی انجام می شود.

جعبه سیاه بدن

 مخچه جعبه سیاه سیستم عصبی مرکزی است که علاوه بر حفظ تعادل، سرعت و دامنه حرکات بدن را نیز تنظیم می کند.

بخشی از پیام ها از نخاع به مخچه می رسد که این پیام ها حاوی اطلاعاتی درباره وضع اندام های تحتانی است. بخشی از پیام ها از گوش درونی به مخچه منتقل می شود که این بخش از مغز را از وضعیت سر و گردن آگاه می کند. مغز نیز اطلاعاتی را به مخچه ارسال می کند که مخچه از این اطلاعات برای کنترل حرکات ظریف اندام ها بهره می گیرد.

بصل النخاع: از دیگر بخش های اصلی تشکیل دهنده مغز«بصل النخاع» است که بین مغز و نخاع قرار دارد.

بصل النخاع، پایین ترین مرکز عصبی در استخوان جمجمه است که به نخاع مرتبط می شود.  وظیفه این بخش از مغز را می توان در کنترل و اداره فعالیت اندام های داخلی بدن مانند قلب، ریه و اندام های گوارشی خلاصه کرد.

 بصل النخاع مهم ترین قسمت تشکیل دهنده مغز است که هر گونه آسیبی به بصل النخاع به مرگ انسان منجر می شود.

ساقه مغز: مغز میانی و پل مغزی از اجزای اصلی بخش بزرگ تری از مغز هستند که به آن ساقه مغز گفته می شود.

اعصاب جمجمه ای در ساقه مغز تجمع پیدا کرده است. ساقه مغز در حفظ هوشیاری، کنترل خواب، تنفس و گردش خون نقش مهمی دارد.

ساقه مغز «معبر اطلاعات دریافتی» از حواس پنجگانه را به مغز هدایت کرده و در مقابل پیام های عصبی را از مغز و ساقه مغز به طرف نخاع و اندام ها هدایت می کند.

پاسخ مردمک چشم به نور، حرکات چشم ها، زبان، صورت، حلق و حنجره در این بخش از مغز کنترل می شود.

«مغز میانی» ساختار مشبک دارد و مسئول حفظ سطح هوشیاری بدن است.

از طریق معاینه و تعیین سطح هوشیاری، حرکت مردمک چشم و قدرت اندام ها می توان سالم بودن مغز میانی را مورد تائید قرار داد.

بطن های مغز

مغز انسان از ۴ بطن تشکیل شده است.

بطن های جانبی شامل دو بطن است که هر یک از آنها در داخل یکی از نیمکره های مغزی قرار دارد. بطن سوم در ناحیه تالاموس است.

 بطن چهارم نیز در محل بصل النخاع و پیل مغزی (دماغی) قراردارد.

سیستم عصبی مرکزی: در داخل مایع مغزی ـ نخاعی قرار دارد.

«مایع مغزی ـ نخاعی» به عنوان ضربه گیر عمل می کند و در مقابل هر گونه ضربه مکانیکی از سیستم عصبی مرکزی محافظت می کند.

وجود مایع مغزی ـ نخاعی برای انجام فعالیت های متابولیکی سیستم عصبی مرکزی ضروری است. تجمع این مایع در اطراف بطن های تشکیل دهنده مغز به آسیب دیدگی آن منجر می شود.

لوپ های مغز

وجود شیارهای عمیق، نیمکره های مخ را به چهار لوب یا ناحیه تقسیم می کند.

۱- لوب پیشانی Frontal Lobe
۲- لوب آهیانه ای Parietal Lobe
۳- لوب پس سری  Occipital Lobe
۴- لوب گیجگاهی

لوب پس سری: عقب ترین بخش نیمکره مغز است.

این بخش از مخ مرکز پردازش اطلاعات دیداری است. آسیب رسیدن به این ناحیه موجب نابینایی می شود.

لوب آهیانه ای: بخش بالایی وسط نیمکره مغز است که بین لوب های پیشانی و پس سری و بالای لوب گیجگاهی قرار دارد.

حس لامسه، ادراک فضایی و دیداری، تشخیص شکل، رنگ و اندازه اجسام و همچنین احساس درد از مهم ترین کارکردهای این بخش از مغز است. اختلال در انجام محاسبات ریاضی، تکلم، تشخیص چپ و راست بدن و از دست دادن توانایی خواندن و نوشتن از مهم ترین پیامدهای آسیب دیدگی لوب آهیانه ای است.

وظایف «لوب گیجگاهی»

ذخیره اطلاعات در حافظه، پردازش اطلاعات دیداری و شنیداری و درک زبان از مهم ترین وظایف این بخش از مخ است. لوب گیجگاهی چپ و راست در فعال نگه داشتن حافظه نقش بسیار مهمی دارد.

اما مهم ترین قسمت تکامل یافته مغز لوب پیشانی است. شخصیت، هیجانات، تمرکز، قضاوت، تکلم و حرکات ارادی در این بخش از مغز کنترل می شود. در گذشته تصور می شد در انسان های امروزی لوب پیشانی بزرگ تر شده است و به همین علت انسان های امروزی نسبت به انسان های اولیه باهوش تر هستند، اما تحقیقات اخیر نشان داده است. این بخش از مغز در مقایسه با انسان های نخستین تفاوت چندان زیادی پیدا نکرده است.

 سلول های عصبی مغز

مغز شما از حدود صد میلیارد سلول عصبی به نام نورون ساخته شده است. نورون ها از توانایی شگفت انگیزی در جمع آوری و انتقال سیگنال های الکتروشیمیایی برخوردارند.

سیم وکابل های سر-مغز

می توان سلول های عصبی مغز را به خروجی ها و ورودی ها و سیم های درون یک رایانه تشبیه کرد. نورون ها از ویژگی هایی شبیه به دیگر سلول های بدن برخوردارند با این تفاوت که می توانند سیگنال های الکتروشیمیایی را در فواصل طولانی منتقل کنند و به یکدیگر پیام ارسال کنند.

«نورون ها »ابعاد و اندازه های مختلفی دارند. برای مثال نورون های حسی که در نوک انگشتان دست قرار دارند در امتداد طول بازو امتداد پیدا می کنند این در حالی است که طول نورون هایی که در مغز قرار دارند فقط چند میلی متر است.

همچنین شکل نورون ها نیز براساس عملکردشان متفاوت است. نورون های حرکتی که انقباضات ماهیچه را کنترل می کنند از یک سو به جسم سلولی و از سوی دیگر به یک آکسون بلند ـ رشته های باریکی که از سلول عصبی خارج شده و پیام های الکتریکی را از جسم سلولی منتقل می کند ـ ختم می شود.

بخش انتهایی آکسون به دندریت یا پایانه عصبی ختم می شود.

دندریت ها:در نورون های حسی در هر دو انتهای سلول عصبی «دندریت ها»یا پایانه عصبی وجود دارد.

نورون های رابط یا بینابینی انتقال اطلاعات بین نورون های حسی و حرکتی را به عهده دارند.

عملکرد نورون ها به عنوان عضو اصلی سیستم عصبی متفاوت است. نورون های حسی اطلاعات را از محیط اطراف به سیستم عصبی مرکزی منتقل می کنند. نورون های حرکتی سیگنال هایی را از سیستم عصبی مرکزی به پوست، عضلات و غدد مختلف بدن انتقال می دهند.

نورون های رابط

​

دستگاه عصبی

سیستم عصبی در انسان از مغز، نخاع، اندام‌‌های حسی و تمام نورون‌‌هایی ساخته شده است که به عنوان کانال‌‌های ارتباطی بین ارگان‌‌های مختلف بدن فعالیت می‌کنند. سیستم عصبی انسان در درجه اول از یک نوع سلول واحد به نام «نورون» (Neuron) ساخته شده است. به نورون‌ها، سلول‌‌های عصبی نیز گفته می‌شود. ​

​​

سیستم عصبی از تعداد بسیاری نورون تشکیل شده است. نورون‌ها از یک «جسم سلولی» (Cell Body) مرکزی و تعدادی اجزای گسترش یافته به نام‌های «آکسون» (Axon) (آسه)، پایانه‌های سیناپسی و «دندریت‌ها» (Dendrites) ساخته شده‌ا‌ند. جسم سلولی همچنین به عنوان «سوما» (Soma) شناخته می‌شود.

اعصاب مغزی (Cranial nerves) قسمتی از دستگاه عصبی محیطی هستند که از هسته‌های ساقه مغز منشاء می‌گیرند (به جز عصب بویایی و بینایی).
تعداد اعصاب مغزی، ۱۲جفت است. به غیر از اعصاب بویایی و بینایی که در واقع، قسمتی از دستگاه عصبی مرکزی هستند، بقیه آن‌ها همانند اعصاب نخاعی، جزئی از دستگاه عصبی محیطی به شمارمی آیند.

۱- عصب بویایی ( Olfactory nerve )
۲- عصب بینایی ( Optic nerve )
۳- عصب حرکتی چشمی ( Oculomotor nerve )
۴- عصب قرقره‌ای ( Trochlear nerve )
۵- عصب سه شاخه ( Trigeminal nerve )
۶- عصب اشتقاقی ( Abducens nerve )
۷- عصب چهره‌ای ( Facial nerve )
۸- عصب دهلیزی حلزونی ( Vestibulocochlear nerve )
۹- عصب زبانی حلقی ( Glossopharyngeal nerve )
۱۰- عصب واگ ( Vagus nerve )
۱۱- عصب فرعی ( Accessory nerve )
۱۲- عصب زیرزبانی ( Hypoglossal nerve )

۳۱ جفت عصب نخاعی از نخاع منشعب می‌شوند.

تفاوت‌ عصب مغزی بانخاعی: در اعصاب مغزی ،برخلاف اعصاب نخاعی، تقسیم پیوسته و منظمی به ریشه‌های قدامی و خُلفی وجودندارد.

«نخاع »چون یک خیابان اصلی و در نقش دستیار مغز پیام های حسی را از اندام های بدن به مغز مخابره می کند و دستوراتی که متعاقب این پیام ها توسط مغز صادر می شود را به اندام ها می رساند.

بنابراین بدن ما برای حس و حرکت نیاز جدی به طناب نخاعی دارد

ماسنتری(مزانتری)
«مزانتری» دو لایه از صفاق احشایی است. این یک اندام داخل صفاقی را به دیواره خلفی شکم (معمولاً) متصل می کند. مسیری را برای عبور اعصاب ، رگهای خونی و لنفاوی از دیواره بدن به احشای بدن فراهم می کند.

مزانتر روده باریک «مزانته» نامیده می شود. مزانتریک مربوط به سایر قسمتهای دستگاه گوارش با توجه به احشایی که به آن متصل می شود ، به عنوان مثال ، mesocolons عرضی و سیگموئید ، mesoappendix نامگذاری شده است.

اومنتوم
(omenta) ورقه هایی از صفاق احشایی است که از معده و قسمت پروگزیمال اثنی عشر به سایر اندام های شکم گسترش می یابد.

اومنتوم بزرگ
«اُمنتوم» بزرگتر از چهار لایه صفاق احشایی تشکیل شده است. از انحنای بیشتر معده و قسمت پروگزیمال اثنی عشر نازل می شود ، سپس به عقب تا می شود و به سطح قدامی روده بزرگ عرضی متصل می شود.​

​​

این ماده در ایمنی نقش دارد و گاهی اوقات به عنوان  «محافظ شکم» نیز شناخته می شود.

Omentum کوچکتر
«اُمنتوم» کمتر یک لایه مضاعف از صفاق احشایی است و بطور قابل توجهی کوچکتر از بزرگتر است و از انحنای کمتر معده و قسمت «پروگزیمال اثنی عشر» به کبد متصل می شود.

توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:اومنتوم(Omentum)چیست؟«غشای سروز»(Serous)چیست؟
اومنتوم(Omentum)لایه ای از صفاق است که یک «غشای سروز» است که حفره شکمی را پوشانده و اندامهای شکم را احاطه می کند.

«غشای سروز»یا لایه سروز،پرده‌ای است که جدار داخلی حفره‌های بدن را می‌پوشاند و روی سطوح اعضای داخلی بر می‌گرداند. سلولهای این پرده صاف ماده‌ای آبکی بنام «مایع سروزی» ترشح می‌کنند.

این رباط از دو قسمت تشکیل شده است: رباط هپاتوگاستریک (ورق تخت ، پهن) و رباط هپاتودودودنال.

صفاق(Peritoneum)پریتونئوم
Peritoneal Cavityحفره صفاقی
visceral peritoneum صفاق احشایی
periteal peritoneum پریتال صفاق
peritoneal cavity حفره صفاقی
teachmeanatomyآموزش آناتومی

نورون های رابط نیز مسئولیت ایجاد ارتباط بین مغز و ستون فقرات را به عهده دارند. زمانی که پزشک با یک چکش پلاستیکی به زانوی بیمار ضربه می زند گیرنده های عصبی از طریق نورون های حسی سیگنالی را به نخاع مخابره می کند.

«نورون های حسی» این پیام را به «نورون های حرکتی »که ماهیچه ها و عضلات پا را کنترل می کند، منتقل خواهد کرد. ضربه ها یا تکانه های عصبی در امتداد موتور حرکتی منتقل شده و در نهایت موجب تحریک عضلات پا می شود. این واکنش عصبی که در نهایت به لرزش عضله پا منجر می شود بسیار ساده است و در کوتاه ترین زمان ممکن اتفاق می افتد و بر این اساس مغز را درگیر نمی کند. در بدن انسان مجموعه ای از این واکنش های ساده اتفاق می افتد.

خون رسانی مغز

خون از راه دو شریان(سیلار) جفتی به نام‌ «شریان‌های کاروتید داخلی» و شریان‌های مهره‌ای به مغز می‌رسد.

شریان‌های کاروتید داخلی، خون مورد نیاز اکثر قسمت‌های مغز پیشین را تامین می‌کنند. شریان‌های مهره‌ای خون مورد نیاز مخچه، ساقه مغز و قسمت زیرین مغز پیشین را تامین می‌کند.

شریان‌های مهره‌ای راست و چپ پس از عبور از جمجمه به یکدیگر پیوسته و شریان(سیلار) را تشکیل می‌دهند. شریان(سیلار) و شریان‌های کاروتید داخلی در پایه‌ی مغز که «حلقه شریانی ویلیس» نامیده می‌شود با یکدیگر در ارتباط هستند. ارتباط بین «کاروتید داخلی» و باسیلار مهره‌ای یک ویژگی مهم برای حفاطت از مغز است. اگر یکی از شریان‌ها مسدود شود، جریان خون جانبی به حلقه‌ی شریانی« ویلیس» می آید و مانع خونریزی می‌شود.

مغزمردان تک هسته ای ومغززنان چندهسته ای است

مغز زنان برای انجام چند مسؤولیت ساختاربندی شده و مغزهای مردان، برای انجام یک مسؤولیت منفرد پیچیده سیم‌کشی شده است، چه این مسؤولیت خواندن یک نقشه یا پختن غذا باشد.

اسکن‌های جدید تفاوت واقعی در ساختاربندی مغز زنان و مردان برای انجام مسؤولیت‌های چندگانه و منفرد را به نمایش می‌گذارند.

دانشمندان دریافتند مغز زنان برای انجام چند مسؤولیت ساختاربندی شده و مغزهای مردان، برای انجام یک مسؤولیت منفرد پیچیده سیم‌کشی شده است، چه این مسؤولیت خواندن یک نقشه یا پختن غذا باشد.

محققان از مغز ۹۴۹ زن و مرد جوان در بزرگ‌ترین تحقیق از این دست اسکن گرفتند و با استفاده از تصویربرداری ام آر آی انتشار های‌تک، از ارتباطات موجود بین بخش‌های مختلف مغز آن‌ها نقشه‌برداری کردند.

آن‌ها دریافتند زنان دارای اتصالات بسیار بهتری بین سمت راست و چپ مغزشان هستند، در حالی که مردان فعالیت شدیدتری را در درون بخش‌های منفرد مغز و به ویژه مخچه بروز می‌دهند. این بخش مهارت‌های حرکتی آن‌ها را کنترل می‌کند.

مردان همچنین دارای اتصالات بهتری بین بخش عقب و جلویی مغزشان هستند که این امر توانایی‌ بهتری به آن‌ها در درک سریع اطلاعات و استفاده فوری از آن برای عملی‌کردن چندین مسؤولیت را می‌دهد.

این بدین معناست که مردان در انجام اعمالی مانند یادگرفتن، شناکردن و همچنین پارک‌کردن خودرو بهتر عمل می‌کنند.

از سوی دیگر، زنان به طور مثال، در به خاطرآوردن یک چهره بهتر عمل می‌کنند و این به معنای وجود ارتباطات بهتر بین بخش‌های مختلف مغزشان است.

این مطالعه ادعای کتاب روانشناسی «مردان مریخی، زنان ونوسی(جان‌گری)» را تایید می‌کند که بر مبنای آن، زنان و مردان مانند نژادهای بیگانه متفاوت هستند.

دکتر راگینی ورما، مدیر ارشد این مطالعه از دانشگاه پنسیلوانیا، و همکارانش ۴۲۸ مرد و ۵۲۱ زن بین سنین هشت و ۲۲ سال را مطالعه کردند و دریافتند که مغزهای زنان در اتصال قطعات مختف اطلاعات به یکدیگر بهتر عمل می‌کند.

علت پرخوابی زنان درمقایسه بامردانمطالعات اخیر دانشمندان آمریکایی نشان می دهد زنان به دلیل توانایی انجام چند کار به صورت هم زمان در طول روز، در مقایسه با مردان به خواب بیشتری نیاز دارند

به گزارش  دیلی میل ، محققان آمریکایی می گویند مغز زنان به دلیل فعالیت بیشتر در طول روز به خواب بیشتری نیز نیاز دارد.توانایی انجام چند کار به صورت همزمان ( Human multitasking ) به شرایطی گفته می شود که فرد چندین کار حرکتی و فکری را به صورت همزمان انجام می دهد..

مدیریت سایت-پیراسته فر:برای مثال صحبت کردن با تلفن در حین نوشتن وتایپ کردن،همزمان تماشای تلویزیون +کنترل بچه وغذای روی اجاق)،امامردان درصحنه هایی حساس فقط متوجه همان هستند وازبقیه غافلند،مثل تماشای یک مسابقه ورزش(فوتبال)ویا یک بازی خانگی ویا نوشتن وخواندن مطلبی.

یکی ازعلل عصبانیت وپرخاشگی«بی خوابی»استمطالعات دانشمندان دانشگاه دوک در کارولینای شمالی نشان می دهد زنانی که خواب کافی نداشته باشند از افسردگی 

رنج می برند و دچار عصبانیت می شوند.

پیش از این نیز، مطالعات دانشمندان تاثیر کمبود خواب را بر افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، مشکلات سلامت روانی، سکته مغزی و التهاب در بدن نشان داده بود.

بی خوابی زنان میتوانددردهای فیزیکی رابدنبال داشه باشد

دکتر مایکل بروس کارشناس خواب دراین مورد گفت : کمبود خواب در زنان می تواند موجب التهابات شدید شود؛ به گونه ای که پس از بیدار شدن، فرد از دردهای فیزیکی بسیاری رنج می برد.
پروفسور جیم هورن مدیر مرکز تحقیقات خواب در دانشگاه لافبورو می گوید:

یکی از وظایف اصلی خواب، بهبود توانایی مغز است

وی می گوید: در طول خواب عمیق، کورتکس یا بخشی از مغز که مسوول تفکر، حافظه، زبان و دیگر امور است غیرفعال می شود.

هرچه در طول روز از بخشی از مغز استفاده بیشتری شود، این بخش در طول خواب به زمان بیشتری برای بهبود عملکرد نیاز دارد؛ در نتیجه فرد به خواب بیشتری نیاز دارد.

حجم مغززنان  حدود ۱۱۳۰ سانتیمتر مکعب  وحجم مغزمردان ۱۲۶۰ سانتیمتر مکعب می باشد.

​

تفاوت  مغز زنان بامردان

مطالعات نشان می دهد که «مغز مردان ۱۰ درصد بزرگتر از مغز زنان است» اما این واقعیت هیچ تاثیری بر هوش ندارد.

به طور خاص، یک قسمت از مغز مردان بزرگتر از مغز زنان است:«لوبول پایین-پاریتال» که با حل مسائل ریاضی، قضاوت سرعت و تخمین زمان مرتبط است بزرگتراست واما زنان در عوض تمایل به داشتن «هیپوکامپ» بزرگتر و تراکم اتصال عصبی بیشتری دارند، به این معنی که آنها قادر به پردازش و جذب اطلاعات احساسی و حسی بیشتری هستند.
مغز زن و مرد نیز اطلاعات را متفاوت پردازش می کند.

​

«دکتر استیون مایرز» متخصص مغز و اعصاب(استادیار بالینی جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه ایالتی نیویورک در بوفالو) در نشریه«تلاش برای سلامتی» (Endeavor Health )می گوید: «زنان معمولاً مراکز کلامی در دو طرف مغز خود دارند، در حالی که مغز مردان معمولاً فقط در نیمکره چپ آنها مراکز کلامی دارند. "در نتیجه، زنان استعداد قوی تری برای شناخت اجتماعی - مانند همدلی - و ارتباط کلامی نشان می دهند."

زنان همچنین تمایل دارند ماده خاکستری بیشتری در مغز خود داشته باشند. ماده خاکستری به بدن کمک می کند تا اطلاعات مربوط به کنترل عضلات، ادراک حسی، حافظه و احساسات را در مغز پردازش کند. با این حال، زنان معمولاً بیشتر از ماده سفید استفاده می کنند، که شبکه ای از رشته های عصبی است که تبادل اطلاعات و ارتباط بین نواحی مختلف مغز را تسهیل می کند.
ردان و زنان همچنین در مورد نحوه اتصال مغزشان با هم تفاوت دارند. زنان تمایل دارند ارتباط قوی‌تری را در کنار هم نشان دهند، که می‌تواند به این معنی باشد که در تجزیه و تحلیل، نتیجه‌گیری و تفکر شهودی قوی برتری دارند. در مقابل، مغز مردان ارتباط قوی‌تری از جلو به عقب دارد که معمولاً به بخش‌هایی مانند مهارت‌های حرکتی و ادراک مرتبط است.

زنان همچنین می توانند بیشتر مستعد ابتلا به اختلالات عصبی مانند اضطراب و افسردگی باشند زیرا مغز آنها سروتونین شیمیایی عصبی را متفاوت از مغز مردان پردازش می کند. از سوی دیگر، مردان در معرض خطر بیشتری برای شرایطی مانند اختلال طیف اوتیسم و ​​بیماری پارکینسون هستند.

​

کدام نیمکره مخ تان فعال است؟چپ یاراست

انسان ها یااحساساتشان غلبه دارد ویامنطق واستدلالشان ودریکی از۲مقوله پررنگتراست.

 شاخص  افراد احساسی  

۱- افرادی هستند که بر پایه احساسات و عواطف خود تصمیمات زندگی شان را می گیرند.

۲- نیمکره راست مغزشان فعال تر است.

ازویژگی های دیگر«احساسی ها»،داشتن روحیه خلاقیت، کلی نگری، بلند پروازی و رؤیایی بودن و دل رحم بودن است.

شاخص افراد منطقی

۱- افرادی هستند که براساس عقل و منطق و استدلال خود تصمیم گیری می کنند.

۲-نیم کره چپ مغزشان فعال تر است

  شما جزو کدام دسته هستید؟ 

یک آزمایش ساده می توانند ویژگی های شمارا آشکارکند

* افراد  احساسی قسمت (راست مغز) شان فعال تراست

* افراد منطقی قسمت (چپ مغز)آنهافعالتراست.​

نحوه انجام  «تست»:

 مطابق تصویر (۱) دستانتان را در حالیکه انگشتان از هم فاصله دارند بلافاصله و بدون هیچ فکری مانند تصاویر (۲) و (۳) در هم گره کنید

اگر انگشت شست چپ مانند تصویر (۲) روی انگشت شست راست قرار گرفت شما فرد احساسی هستید

 اگر انگشت شست راست شما مانند تصویر (۳) روی انگشت شست دست چپ قرار گرفت شما فردی منطقی هستید.

مهماین است که شما چگونه راح ترید ونه نه اینکه توانایی شیوه دیگرراندارید، اگر بخواهید حالت عکس آنرا با انگشتان اجرا کنید قدری مشکل خواهد بود و حالتی که براحتی بر شما مقدور می باشد گویا نوع شخصیت شماست.

«بیوریتم»

* اگر فرد احساسی هستید بیشتر تحت تأثیر سیکل احساسی «بیوریتم» تغییر حالت خواهید داد

این حالات به خاطر وجود بیوریتم در سیستم بدن ماست ، در واقع انرژی فیزیکی، حالات روحی و وضعیت احساسات ما و نیز توان فکری و قدرت یادگیری و حتی حس ششم ما همه به شکل دوره ای کم و زیاد می شوند و در وجود انسان سطوح انرژیهای مختلفی وجود دارد که از بدو تولد فرد شروع به زیاد شدن و سپس کم شدن و تکرار این دوره ادامه می یابد و تغییر این دوره ها باعث تغییر حالات مختلفی در انسان می شود. 

Biorhythm"بیوریتم"  معنی  Bio یعنی زیست استو معنی rhythm به معنای متداول آن«ریتم» یا «آهنگ» است،بیوریتم دانش شناخت ریتم های بدن انسان است.

 سه موج سینوسی محاسبه شده بر روی نمودار رسم می شوند

دوره چرخه جسمی (Physical) هر ۲۳ روز یک بار تکرار می شود.

* اگر فردی منطقی هستید با تغییرات سیکل تفکر و ادراک در چرخه بیوریتم تأثیر پذیر خواهید بود.

​

ویژگیهای -وظایف-نیمکره راست مغز :

۱- سمت چپ بدن را کنترل می کند

۲- مرکز درک تصاویر ،تشخیص چهره ها،حل معما

۳- درک رنگ و لحن صدا در این قسمت است

۴- تخیل وخلاقیت و اکتشافت درناحیه راست صورت می گیرد

۵- حرکات موزون بدن ،موسیقی دراین ناحیه است

۶- حس لامسه و درک اشیا سه بعدی در این قسمت است

۷- مرکز احساسات و عشق و دوست داشتن است

۸–جهت یابی توسط این قسمت مغز صورت می گیرد

ویژگیهای -وظایف-نیمکره چپ مغز:

۱- کنترل قسمت راست بدن را بعهده دارد

۲- پردازش اطلاعات و طبقه بندی دراین قسمت صورت می گیرد

۳-  مرکز محاسبه،ریاضیات وتجزیه و تحلیل است

۴- وظیفه نظم و طبقه بندی کردن را بعهده دارد.

۵- مخزن کلمات و اعداد است

۶- درمردان نیمکره چپ فعالتراست

نحوه فعال سازی نیمکره مخ

اگرچه هر دوی نیمکره مغز در حال فعالیت و انجام وظایف خود می‌باشند ولی  فعالیت یکی از دو نیمکره از نیمکره دیگر بیشتر شده و این باعث می‌شود که افراد راست مغز افراد احساسی و افراد چپ مغز افرادی منطقی باشند. در زندگی اجتماعی وجود این  دو عنصر در تعامل با هم ترکیب زندگی کنونی ما را حاصل نموده و پیشرفت جامعه از هر دو جهت رو به رشد است. اگر در زندگی دو زوج یکی احساسی و دیگر منطقی باشد و این دو از یکدیگر تبعیت کنند و بدون مخالفت با هم به عقاید و رفتارهای یکدیگر احترام بگذارند نتیجه حاصل یک زندگی کامل و مطلوب خواهد بود. حتی در جوامع کاری و کارهای گروهی بهتر است دو همکار در یک بخش کاری از دو گرایش احساسی و منطقی انتخاب شوند و اگر هر دو بدانند که مکمل یکدیگرند تعامل میان این دو نتیجهء کاری کاملی را در برخواهد داشت یکی با احساسات و خلاق خواهد بود و دیگری با برنامه‌ریزی و تحلیل مناسب، یک مجموعه کاری را رشد خواهند داد.

نوابع: هم احساسی هستند و هم منطقی، هر دو نیمکره مغزشان دارای فعالیت فراوان بوده و به همین خاطر می‌توانند به جهان هستی نگاه کاملی داشته باشند و نتیجه اعمالشان نیز بسیار موفقیت‌آمیز خواهد بود.

آشنایی بااصطلاحات مغزی

subarachnoid space فضای زیر عنکبوتیه
arachnoid mater ماده استخوان حلزون
scalp پوست سر
periosteum پوشش استخوان
skull جمجمه, کاسه سر
bone استخوان 
brain مغز
 Protective محافظ
superior sagittal sinus سینوس ساژیتال برتر
 یکی از بزرگترین سینوسهای وریدی سخت شامه است که در حاشیه فوقانی داس مغز از جلو به عقب امتداد می یابد.
 dura mater ماده دورا/سخت شامه یا دورا ماتر
granulation villi پرزهای دانه بندی 
longitudinal fissurs شکاف طولی 
cerebral cortex غشاء مغزی 
subarachnoid s
arachnoid trabeculae ترابکول های حلزونی.
رشته های ظریفی از بافت پیوندی است که به طور آزادانه دو لایه داخلی را به هم متصل می کند .
cerebral vein ورید مغزی
superior sagittal sinus سینوس ساژیتال برتر
transverse sinuses سینوس عرضی
occipittal sinus سینوس پس سری
blood returns to jugular vein via the sigmoid sinus
خون از طریق سینوس سیگموئید به ورید ژوگولار برمی گردد.
great cerebral vein رگ بزرگ مغزی
cerebral aqueduct قنات مغزی
third ventricle بطن سوم
lateral aperture دیافراگم جانبی
fourth ventricle بطن چهارم 
central canal کانال مرکزی
interventricular foramina روزن بین بطنی
median aperture دیافراگم متوسط
right lateral ventricle بطن راست سمت راست
meningeal dura mater ماده مننژدورا
choroid plexus شبکه کوروئید

braietal lobes لوب های جداری

brain stem ساقه مغز

brain systemسیستم مغز

temporal lobes لوب گیجگاهی

frontal lobes لوب های پیشانی

occipital lobes لوب پس سری

cranium جمجمه

cortex قشر

ganglia گانگلیون

basal ganglia گانگلیون پایه(هسته های پایه)

cerebellum مخچه

dura بافت سخت

spinal cord نخاع 

amygdalaآمیگدالا(غده بادامی)

 master gland, pituitary gland غده اصلی(هیپوفیز)

prefrontal cortex قشر جلوی پیشانی

hypothalamus هیپوتالاموس

hippocampus  هیپوکامپ

cerebrum مخچه

cerebral cortex

auditory cortex قشر شنوایی

auditory association of speech منطقه انجمن شنوایی

Broca،s area    production of speech مرکز گفتار

prefrontal cortex قشر جلوی پیشانی

somatic motor association area premotor cortex

منطقه ارتباط موتور حرکتی سوماتیک قشر

پیش حرکتی premotor

منطقه ارتباط موتور پیش حرکتی قشرسوماتیک 

(primary motor cotex(.precentral gyrus قشر حرکتی اولیه

primary sensory cortex قشر حسی اولیه/شکنج

postcentral gyrus

somatic sensory association area ناحیه ارتباط حسی سوماتیک

visual association area ناحیه ارتباط بینایی

visual cortex قشر بینایی 

wemicke.s area درک(فهمیدن) زبان نوشتاری و گفتاری

auditorory cortex قشر شنوایی

auditorory association area ناحیه شنیداری