تفاوت «اِذن» با «اجازه» چیست؟
« اذن» به معنای وجود تمایل درونی فرد (رضایت قلبی)است.
«اجازه» صرف‌نظر از تمایل درونی(رضایت) به «انشاء ی اذن»به یکی طُرق اربعه(روشهای چهارگانه)نیازمنداست.
طُرق اربعه:
فعل(عمل)، لفظ(گفتار)، کتابت(نوشتن) و یا بصورت «اشاره» اجازه رااعلام می شود.
«تفاوتهای اذن و اجازه»
۱. در اذن فقط رضایت قلبی یا به عبارتی تمایل درونی لازم است.
۲. در اجازه به‌جز رضا باید قصد انشا (یعنی نشان دادن رضایت به شکلی) هم باشد.
۳. رجوع از اذن ممکن است اما رجوع از اجازه ممکن نیست(فقط اذن دفن اموات به جهت شرعی غیرممکن است).
۵. با رجوع از اذن خسارت وارده بر مأذون (کسی که به او اذن داده‌شده) بر عهده خود مأذون است.
درمعاملات حقوقی و ملکی،«اذن»بتنهایی کفایت نمی کند بلکه، مالک باید با فعل خود «اجازه »را انشاء کند(محاکم حقوقی«اجازه»ملاک است).
۴- «اذن» حق نیست و ایجاد حق و تعهد نمی کند و قابل نقل وانتقال نیست اما «اجازه» به نوعی ایجاد حق میکند و قابل انتقال به غیر است.
۵- «اذن» غیرقابل توارث است و با فوت و حجر(ازدست دادن مشاعر) از بین می رود(اذن باطل می شود) امادر«اجازه» با فوت وحجر از بین نمیرود و به وراث به ارث میرسد.
درازدواج دخترباکره(دوشیزه)،اجازه پدرلازم است.
برای همین است که درازدواج ،ازنظرشرعی« اذن پدر» برای نکاح دختر الزامی است ولی ازنظز قانونی این «اذن» باید «اجازه» پدر راهم همراه داشته باشد(بطریقی انشاءشود)،چون ازحقوقی برای ازدواج«اجازه پدر»برای ازدواجِ دختر الزامی است.
«اذن»ازنظرمحاکم حقوقی:
واژگان اذن و اجازه در سیستم حقوقی و در جایگاه استفاده، آثار خاص خود را ایجاد می کنند.
استفاده از این واژگان در معنای خاص و حقوقی(تأسیسی) که قانونگذار بر این لغات بار نموده بایدلحاظ شود.
در قانون مدنی کشور ۵٣ مورد کلمه «اذن» آمده است (ماده ٢٧٠اذن در تأدیه ،ماده ٣٧۴ اذن در قبض مبیع ، ماده ۴٧۵ اذن شریک و غیره).
اما ٧۵ مورد ازواژه« اجازه » استفاده شده است(ماده ۶۵ در وقف، ماده ٢١٨ مکرر فرار از دین، ماده ٣۴٨ معامله فضولی و غیره).
«ماهیت اذن» از آنجا که در آن قصد انشا وجود ندارد، نه عقد و نه ایقاع است و فقط رفع مانع قانونی می کند و منشأ ایجاد یا تنفیذ حقوقی نمی باشد.
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:اینکه گفته می شود:«اذن درابتدای معامله است واجازه درانتها»، حرف بی معنایی است که بعضی هامی زنند!.
«رُخصت»هم شبیه «اذن»است،یعنی اعلام رضایت.